Bakan Koca’nın açıklamalarından satır başları;

"6 Ayın geride kalan salgın ciddiyetini koruyor. Toplam vaka sayısının 10,5 milyonu, can kaybının ise 510 bini aştığı bildirilmiştir. Günlük vaka sayılarında gerileme yerine artışlar olmaktadır.

Hastalığın gündemden düşmesi mevcut şartlarda mümkün görünmüyor. Bütün hayatı yönetmesi de kabul edilebilir bir sonuç değil. Makul sonuç olarak günlük önlemlerle hayatı bir düzene kavuşturmaktır.

Türkiye 83 milyon nüfusuyla süreç içinde tüm dünyada takdir toplamıştır. Tedavi başarımız yüzde 2,57’ye kadar düşen ölüm oranımız, kronik rahatsızlığı olanları korumamız örnek olarak gösterilmiştir.

“TEDİRGİNLİK YAŞAMAYA BAŞLADIK”
Yeni vaka sayılarımızda binin altına inme başarısından sonra yakın günlerdeki artışlardan sonra bazı tedirginlikler yaşamaya başladık. Bu gelişmelerin dünyadakilerle paralel olmadığını bilmeliyiz. Vaka sayılarındaki artışlar kontrol altına alınabilecek artışlardır. Yapmamız gereken gündelik hayatımızda, tedbire uygun seçenekleri aramaktır. Salgınla mücadele bizlerden imkansız olanı istemiyor.

Hayatımıza elden geldiğince bir düzen vermemizi gerektiriyor. Hastanelerimizde yatan hasta sayısının oldukça yüksek, ölüm oranlarının da yüksek olduğu günlerde hekimlerimizden, sağlık çalışanlarımızdan bahsettik. Onlar hayat kurtaran kahramanlar olarak mücadele ettiler. Covid-19’a karşı bilinçli davranan herkes, bugünün şartlarında hayat kurtaran kahramanlardan biridir. Hayat kurtaran kahramanlar arasında yer almalıyız. Güvenceye almamız gereken hayatlardan birisi de kendi hayatlarımızdır.

Alınacak 3 tedbir; maske, mesafe ve temizlik, hem sağlığımızın hem de hürriyetimizin koruyucusudur. Tedbirlere uyarsak hürriyet alanımızı genişletiriz, uymazsak vaka sayılarının, tedavi gören hastaların artması, virüse yakalanma endişesi ortak hayatımızı geriletecektir.

“YANLIŞ BİLİNEN NOKTALAR VAR”
Virüsler ve tedbirler konusunda yanlış bilinen bazı noktalar var. Virüsün yayılma hızının azaldığı düşüncesi yanıltıcıdır. Virüsün hasta etme yönünde azalması bilimsel bir veri değildir. Bilim Kurulumuzca doğrulanmadıkça bu tür haberlere itibar etmeyin. Umutlarınızı kesinleşmemiş bilgilerle yıpratmayın. Maske ve mesafe konusunda yanlış kanılar bulunmaktadır.

“MASKELER ERTESİ GÜN KULLANILMAMALIDIR”
Virüsü eğer belirtisiz bir şekilde taşıyorsak bunu bilemeyiz. Kurallara uymadığımız için bize bulaşan virüsü, biz de başkalarına bulaştırırız. Sosyal hayat içinde maske kullanmak, ben karşımdaki insana ve topluma saygılıyım demektir. Mesafe kuralına uygun davranmak, hastalığı geriletmek için sorumluluk alıyorum demektir.

Maske hayatımıza girmiş olmakla birlikte, gerekli her durumda kullanılmamaktır. Maske kullananların bir kısmının da dikkatli olmadığı görülmektedir. Maskelerin kullanım zamanının olduğu bilinmektedir. Maskeler ertesi gün kullanılmamalıdır.

İLLERİN DURUMUNU AÇIKLADI
Dün itibariyle 1 Mart’tan bu yana ülkemizde 199 bin 906 vaka sayısı vardır. Vakaların yüzde 53.74’ü tüm şehirlerde irtibat halinde olan İstanbul’da tespit edilmiştir. Son bir hafta içinde toplam vakalar içinde İstanbul’daki vakalar yüzde 51,16’dır. Son iki hafta içinde Ankara, Gaziantep, Bursa, Konya ve Diyarbakır’da vaka sayıları arttı. Gümüşhane, Tunceli, Kars, Burdur ve Bartın nüfusa oranla vaka sayısı en az olan şehirlerdir.

İstikrarlı şekilde azalma gösteren 5 ilimizi anmak istiyorum; Tekirdağ iki hafta içinde yüzde 31.35 oranında azaltmıştır. Balıkesir yüzde 21.72, Samsun yüzde 20.42, Kırşehir yüzde 20.27, Düzce yüzde 19,91 oranında azaltmıştır. Gümüşhane’de iki hafta hiç vaka görülmemiştir. Verdiğim illerin ayrıntılarını yarından itibaren bakanlığımızın web sitesinde bulabilirsiniz. Mecbur kalmadıkça toplu tören ve kutlamalardan uzak kalmalıyız.

Düğün törenleri, hasta ziyaretleri, asker uğurlamaları ancak tedbirlere tavizsiz bir şekilde uyularak düzenlenebilir. Alışverişimizi kalabalık ortamlardan yapmak yerine başka seçenekler geliştirilmelidir. Tatil için kalabalıktan uzak yerler seçilmelidir. Alışverişimizi kalabalık ortamlardan yapmak yerine başka seçenekler geliştirilebilir. Tatil içinde kalabalık yerler yerine daha sakin yerler belirlenebilir.

Dikkatimi çeken bir hususu belirtmek isterim. En fazla vaka 25-45 yaş arasında görünüyor. Hareketlilik arttıkça daha fazla gencimizin taşıyıcı olduğunu gösteriyor. Salgının son haftalarda en fazla görüldüğü iller Ankara, Gaziantep, Bursa, Konya ve Diyarbakır. Salgının en az görüldüğü iller Gümüşhane, Tunceli, Kars, Burdur ve Bartın. Son bir hafta içinde en fazla vaka 25-45 yaş arasında görülüyor.

Hayatı eve sığdırdığımız, büyükleri evde korumaya aldırdığımız günlerin avantajlarını koruyamıyoruz. Tedbirlere sıkı sıkıya uymak zorundayız. Her kontrolsüz davranış bir büyüğümüzün kaybına yol açabilir. Anlık sevincimize, talebimize yönelik kontrolsüz bir hareketimiz üzüntü duymamıza kaynaklık edebilir.

GÜNLÜK VAKALARI AÇIKLADI
Bugünkü vaka sayımız bin 192. Bugün vefat eden vatandaşlarımızın sayısı 19. İyileşen hastalarımızın sayısı 2 bin 311. Vaka sayısından epey yüksek olduğunu görüyoruz. Toplam yoğun bakımdaki hasta sayımız bin 35. Toplam entübe edilen hasta sayımız 362. Bugünkü test sayımız ise 52 bin 313.

29 Mayıs ile 29 Haziran arasında vefat eden vatandaşlarımızın 70,4 olduğunu görüyoruz. Entübe olanların 67,4, yoğun bakım 64,9. Hastanede yatan vatandaşlarımızın yaş ortalaması 47,5. Evde takip edilenlerin 37,4’tür. Bu bize yaş arttıkça daha dikkatli olmamız gerektiğini, özellikle yoğun bakımda takip edilen hastalarımızın yaş ortalamasının ne kadar yüksek olduğunu görüyoruz.

KULLANILAN İLAÇLARIN VİRÜSE ETKİSİ
Yarın hem Dışişleri Bakanımız hem Kültür ve Turizm Bakanımız hem de bakan yardımcımız Emine Hanım, Almanya’ya gitmiş olacaklar. Özellikle Türkiye’de olan başarıyı dünya da biliyor biz de biliyoruz. Tedaviyle ilgili bildiğiniz gibi Bilim Kurulumuzun, hekimlerimizin uyguladığı bir rehberimiz var. Erken dönemde uyguladığımız ilacımız var. Bunu dünyanın birçok ülkeleri de kullanmış oldu. Biz bu ilacı dünyadan farklı uyguladık. Bütün dünya daha çok geç dönemde, yoğun bakımda hatta entübe olan hastalarda kullandı. Biz bu ilacı çok iyi biliyoruz. Hem romatizmal hem sıtma gibi durumlarda kullandığımız bir ilaç. Yan etkilerini bildiğimiz bir ilaç. Bu ilacın erken dönemde kullanılmasının doğru olduğunu düşünüyoruz. Geç dönemde kullanılmasının bir faydası olmadığını bildiğimiz için erken dönemde uyguladık. Bizim vaka serimizde sonuçları çıktı.

Elde ettiğimiz sonuç erken dönemde bu ilacın faydalı olduğu. Almanya ise bu ilacın zorunlu olarak her hastaya uygulanmamasını daha çok önemsiyor. Yan etkilerinin özellikle kalp üzerinde olacağı kaygısı var. Zaten biz hastalarımıza kardiyo sorunu varsa kullanmıyoruz bu ilacı. Bu anlamda bizim hastanın izni dışında bir tedaviyi uygulamak gibi bir zorunluluğumuz yok. Almanya bu anlamda kendi tedavi protokolleriyle ilgili bize konuyu açar, Alman vatandaşlarına uygulanmasına talep ederse yardımcı oluruz. Bakan arkadaşımızın Almanya’da bir sunumu olacak. Bu sunumdan sonra kaygının ortadan kalkacağını düşünüyorum.

OKULLARIN AÇILMASI
Okulların açılmasına zamanımız var. Bilim Kurulunda gündeme gelmedi. Bunu salgının seyrini belirler. Önümüzdeki haftalar salgının seyrine göre, okulların açılmasının zamanına göre bu tartışılır ve bu anlamda alınması gereken bir öneri olursa bunu paylaşmış oluruz. Okulların açılmamasına yönelik herhangi bir yaklaşım olmadı. Okulların dijital ortamda eğitim yapmak için hazırlık yapmasına yönelik bir çalışma olduğunu biliyoruz. Farklı bir seyir söz konusu olursa Bilim Kurulunun önerisi olur ve biz de paylaşırız.

DÜĞÜN ETKİNLİKLERİNE YAŞLILARIN KATILMASI
Büyüklerimizle ilgili özellikle bu kısıtlamanın devam etmesi gerektiğini Bilim Kurulu öneri olarak söylüyor. Çünkü demin de bahsettim, özellikle vefat edenlerin yoğun bakım ve entübe hasta sayımızın yaş ortalamasının giderek artığını görüyoruz. Bizim şu dönemde, normalleşmeyle birlikte, gençlerin de serbestliğiyle virüsün belirtisiz taşıdığını ve büyüklerimiz için daha büyük risk taşıdığını görüyoruz, kısıtlamanın devamından yanayız.

Düğünlerle ilgili Bilim Kurulu’nun önerisi olmuştu, takı takılmaması, sayının 1/4 oranında düşürülmesi gibi. Lütfen vatandaşlarımız bu kurallar çerçevesinde düğünlerini yapsınlar. Bulaşıcılığın bu tür bir araya gelmelerle olduğunu biliyoruz. Kurallara uyarak düğün ve etkinlikleri yapmamız gerekiyor.

CORONA ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Geçen hafta bahsetmiştim. Toplam 153 bin kişi üzerinde bu çalışma yapılıyor, şu an çalışmanın yapıldığı kişi sayısı 132 bine ulaştı. Ve bu sayının artışıyla birlikte, toplam pozitiflik oranı yani taşıyıcılık oranı yüzde 0,24. Bununla birlikte bildiğiniz gibi biz antikor taraması da yapıyoruz, bu taramada da koruyuculuk yüzde 0,81. Bu 132 bin kişide olan son durum, 153 binle ilgili zannediyorum bu çalışma bitmiş olur, daha kesin sonuçları vermiş oluruz.

Taşıyıcılık ve koruyuculuğun yüzde 1’in altında olduğunu görüyoruz. Toplumsal bağışıklık diye bir şeyi beklemememiz gerektiğini düşünüyorum. İllerle ilgili çalışma bitmiş olur gelecek hafta, bütün illerin hem taşıyıcılığını hem de koruyuculuğunu vermiş olacağız.

AVRUPA’DAN TÜRKİYE’YE SEYAHAT
Avrupa sadece hastanelerine, sağlık kuruluşlarına, semptomu olanlara tarama yapıyor. Avrupa, bizde olduğu gibi kapılarda, sınırlarda, havalimanında, yeri geldiğinde OSB’ler dahil olmak üzere taramaları yapıyoruz, benzer taramaları yapmadığını görüyoruz. Test sayımız da gördüğünüz gibi 50 binin altına düşmedi. Ve Avrupa’nın yaptığı ortalama test sayısının altında olmadığını görüyoruz. Ölüm oranında da Avrupa ülkelerinin altında olduğunu belirtiyoruz. Bütün vatandaşlarımızın da tedavilerini ücretsiz yapıyoruz ve Avrupa’dakinin aksine hastanedeki doluluk oranımız düşük.

KONGRELERLE İLGİLİ DEĞERLENDİRME
Bu dönemde özellikle sayıların istediğimiz düzeye inmemiş olmasıyla, kongrelerin biraz daha ötelenmesini ve önümüzdeki haftalar bu seyrin daha yakın takip edilmesini buna göre kongrelerin nasıl yapılması gerektiğine dair bir çalışma yapılacaktır.

ÇİN’DE ORTAYA ÇIKAN YENİ VİRÜS
Çin’de domuz gribi soyundan olduğu bilinen, insana bulaşma potansiyeli olduğu söylenen bir virüsten bahsediliyor. Bu virüsün insandan insana geçtiği yönünde bir bilgi var. Ama mutasyonla insandan insana geçme potansiyeli olduğu biliniyor. Çin ile Bilim Kurulumuz bilgi alışverişinde bulunuyor. Farklı bir durum sözkonusu olursa bunu açıklamış oluruz. Domuz gribi olarak adlandırılan, insana bulaştığı ortaya konan ama insandan insana bulaştığı daha bilinmeyen bir virüsten bahsediyoruz ve yakından takip ediyoruz.

65 YAŞ ÜSTÜ İÇİN KISITLAMA KARARI ALINACAK MI?
Bir kısıtlama yapılması şeklinde gündem olmadı, varolan kısıtlamanın yeterli olduğu özellikle büyüklerimiz dışarıda mutlak maskeli olması gerektiği, mesafeyi koruyamayacak alanlara özellikle girme noktasında dikkatli olmaları gerektiğini söyleyebiliriz. Burada maskenin sadece kendimizi korumak değil, karşımızdaki kişiyi de korumaya, damlacık enfeksiyonuyla geçtiği için bilmeliyiz Dolayısıyla büyüklerle yakın temas içinde olmamalı, gençlerin ‘bende bir belirti yok’ diyerek rahat davranmamalı. Özellikle büyüklerimizi korumak anlamında maskeyi zorunlu olarak kullanmaları gerektiğini hatırlatmak istiyorum.

CİZRE’DE VAKA SAYISININ ARTTIĞI İDDİASI
Cizre özelinde ben şahsen çok yakın takip içinde olduğumu söyleyebilirim. Ama istismar edilmeye açık olduğunu düşünerek özellikle bu anlamda sorunun olup olmadığı noktasında yakın takipteyim. Cizre ve Şırnak özelinde vaka sayılarımızın arttığını, komşu ülke nedeniyle ortalamanın üzerinde biraz daha artış olduğunu, sağlık kuruluşlarımızın eksiklikleri tamamlamak üzere gayret içinde olduğumuzu, alınması gereken bütün tedbirleri aldığımızı, yakın takipte olduğumuzu söyleyebilirim. Özellikle de daha yakın sosyal kültürel, cenaze, nişan ve benzeri etkinliklerle bunun daha da arttığını görüyoruz. Sahada filyasyon ve temaslı çalışmasını yapıyoruz.

Bir pandemi kurulumuz var. Salgınla mücadele anlamında her yıl güncellenen, halk sağlığı bünyesinde her yıl bütün detaylarıyla ortaya koyduğumuz bir kurul. Bu anlamda bizim başarılı olmamızın en büyük etkenlerinden birisi de salgınlar noktasında her zaman her yıl bu anlamda pandemi kurulunun tarafları biraraya getirerek neler yapılması gerektiğini planlamış olmasıdır. Biz halk sağlığı bünyesinde salgınlara karşı gayretin içindeyiz.

DEZENFEKTAN KULLANIMI
Dezenfektanların bununla ilgili izne tabi. Gelişigüzel bu anlamda herkesin satış yaptığı bir durumu sözkonusu değil. Biz sağlığa uygunluğu izin alındıktan sonra satışı yapılıyor. Bizim izin verdiğimiz dezenfektan dışında kullanımların asla sözkonusu olmamalı. Dezenfektanları da ölçülü kullanmak gerekiyor. Sürekli kullanım veya herhangi bir cilt rahatsızlığı sözkonusu ise vatandaşımızın tedbirli olmasında fayda var. Teşekkür ediyorum."