Saygıdeğer Büyükşehir, İl Belediye başkanları ve üst yöneticilerine açık mektubumdur.

Yaptığım araştırmalarım için sizlerden yardım/ destek talebim var.

Amacım bazı belediyelerin iye veya kötü reklamını yapmak değil. Bilimsel bir araştırmaya katkıda bulunmanızı istiyorum. Zaten görev ve sorumluluğunuz olan, web sitelerindeki eksik bilgileri düzeltmeyenleri kitabımda isim, isim yaptığım yazışmaları da ekleyerek yayınlamak zorunda kalacağım. Lütfen.!

30 BB- Büyükşehir Belediyesi ile 51 il belediyesi ve şirketlerinin 2018 ve 2021 yılları insan kaynağı değişimi, Gelir- Giderleri, Banka ve Kamu Borçları, Faaliyet alacakları vb. değişimlerinin envanterini çıkarıyorum. Yerel seçimlere kadar kitap olarak yayınlayacağım. Sanırım Türkiye’de bir ilk olacak. Covid- 19 dönemini de kapsayan bu süreçte neler yaşandığını, yeni yönetimlerin Hesap verebilirlik adına verdikleri sözleri tutup- tutmadıklarını, başarı ve başarısızlıklarının resmini çekmeye çalışacağım. Sizler de merak etmiyor musunuz?

İlk izlenimim; Şu partili belediyeler daha başarılı, diğerleri başarısızdır iddiası yanlış. Liyakatli ve sorumlu yöneticiler ile kamu kaynağını yanlış ve sorumsuz kullanan/ yöneten belediyeler ile liyakatsiz yöneticiler var.

EKSİKLERİMİZİ BİLEMEZSEK DÜZELTEMEYİZ.

Belediyeler için yararlandığım açık kaynaklar; Web siteleri, Faaliyet raporu, Performans Raporu, Sayıştay Raporu, Ticaret Sicil Gazetesi, Bilanço, Mizan, Kesin hesaplar.

Şirketler için yararlandığım kaynaklar; Web sitesi, Faaliyet Raporu, Bilanço, Gelir Tablosu.

Belediyelerin Faaliyet Raporu ile şirketlerin Faaliyet Rapor formatları farklı olup, yasalarla bellidir. Sayıştay denetim raporlarından alıntı yaparak yazdığım yazıma linkten ulaşabilirsiniz. Maalesef %90- 95 şirketin web sitesi yok, olanların da BTH- Bilgi Toplumu Hizmetleri yok. Varsa da içeriği boş. İBB Belbim AŞ örnektir. https://abaybarsgogez.net/sayistay-ve-anayasa-mahkemesinin-bitlerde-ictihat-gibi-kararlari/

BB ve il belediyeleri ile şirketlerinde neredeyse belediye sayısı kadar farklı formatlarda farklı Faaliyet raporu var. Faaliyet raporunda, şirket bilgilerini yayınlayan BB ve İl belediyesi toplasan 10 tane bile yok. Yalova ve Çanakkale gibi güzel örnekler varken neden kimse daha güzelini hazırlamak için araştırmaz? Belediye duvarına Gelir- Gider tablosunu asan Tunceli belediyesinden tutun da, sadece kendi dönemine ait (2019’dan sonra) Faaliyet raporu yayınlayanlara kadar tuhaf örnekler var. Sorarsanız şeffaflık adına duvara asılıyor! Web sitesinde yayımlamamak da bir nevi SANSÜR’dür..!

Kanunen belediye meclisinde oylanıp kabul edilen her türlü karar- plan- program- yönetmelik vb. bilgi- belge zorunlu olarak web sitesinde yayınlanması gerekirken neden kanunlara uyulmaz? Telefon açıp soruyorum. KVKK’na göre bilgi veremeyiz diyenleri görünce nutkum tutuluyor. Sanki personelin şahsi dosyasını istedim.

Birçok üst yönetici de konuşmaktan çekiniyor veya kaçıyor. Hepsi bende kayıtlı. Ancak büyük bir ilgiyle dinleyip, eksikliklerini gidermeye çalışan yöneticilerimiz olduğunu gördükçe umudum artıyor. Aksaray belediyesi, Kırklareli belediyesi, Eskişehir BB güzel örneklerdir.

Bir de belediye meclis kararları dahil, tüm rapor ve planları aynı yere koyanlar var. Ayıkla içinden diyor herhalde.! Ceza gibi. RAPORLAR- PLANLAR veya HESAP VEREBİLİRLİK başlığında toplamak çok mu zor?

Eksikler için e-postama cevaben dilekçe yaz diyor İETT- İSKİ ve bazı şirket yöneticileri. Pullu mu olsun?!

Adeta okunmaması için 500- 600 sayfa, bol resimli Faaliyet raporları var. Açılmıyor, açılsa bile bilgisayar kilitleniyor. İdeal bir faaliyet raporu 100 sayfa civarında olmalı oysa. Sayıştay denetim raporunda verilen 3-5 sayfalık bilgi, çoğu faaliyet raporundaki yüzlerce sayfadan çok daha fazla içeriğe sahip. Okuyan mı yok?

Geçmiş yıllar ile karşılaştırmalı Gelir- Gider- Bütçe- Bilanço eğer karşılaştırmalı olarak faaliyet raporu ve performans raporlarında yoksa gelişim/ değişimi nasıl göreceğiz? Sayıştay neden geçmiş üç yılı veriyor diye soran- merak eden yok mu!

Araştırmalarımda gördüğüm eksiklikleri Şubat ve Mart aylarında 51 il belediyesine e-posta ile gönderdim. Cevap veren anca 3- 5 belediye. Neden bu kadar duyarsız ve ilgisiz olduk? İlle de karşılığı ceza mı olmalı?

Bazı belediye ve şirket yöneticileri; “Her sene Sayıştay ile Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığına bilgileri gönderiyoruz, oradan isteyin” gibi bilinçsizce cevaplar yazıyor. Ben de Sayıştay’ın işi gücü yok sizin mali verilerinizi servis mi edecek diye cevaplayınca kızıyorlar. Yine de acaba ben mi yanlış biliyorum diye CİMER’e yazdım. Gelen cevabı aynen aşağıya kopyalıyorum. Özellikle bazı İzmir BB şirket yöneticilerine ithaf ederim.!

Sayın AHMET BAYBARS GÖĞEZ,

T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)’ne yapmış olduğunuz 2205735722 sayılı başvurunuz 21.03.2023 tarihinde cevaplanmıştır*

Cevap Metni:

Sayın ilgili;

İlgi başvurunuzda özetle belediyelerin kullandığı kamu kaynağı insan kaynakları, sayıştay denetim sıklığı borç ve faaliyet alacakları Belediye şirketlerinin personel sayıları bilanço ve gelir tabloları gibi bilgiler talep edilmektedir.

Bilindiği üzere 5018 sayılı Kamu Malı Yönetimi ve Kontrol Kanunu uyarınca Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu Bakanlığımızca her yıl yayımlanmakta olup, Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü internet sayfasından ulaşılabilmektedir. Bu kapsamda toplulaştırılmış veriler bu raporda yayımlanmaktadır. Öte yandan belediyeler bazında verileri ilgili belediyesinden talep edebilirsiniz.

Bilgilerini rica ederim.

* Başvurunuz ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI > YEREL YÖNETİMLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ > BELEDİYELER VE BİRLİKLER DAİRE BAŞKANLIĞI tarafından cevaplanmış olup cevap içeriğine ilişkin hukuki sorumluluk cevap veren kuruma aittir.

En çok da kayyım ile yönetilen belediyelerde eksikler olması beni şaşırtıyor. Vali ve kaymakamların yasaları en iyi bilen, Kamuda şeffaflık ve Hesap verebilirliği, devlette devamlılığı savunan liyakatli kişiler olmaları gerekmez mi? Telefonuma bile cevap vermiyorlar.! Üzülüyorum.

Çevre Şehircilik Bakanlığından Faaliyet raporları ve şirketler hakkında ellerindeki bilgileri paylaşmalarını istedim; “Sizde, bizim elimizde olandan daha fazla bilgi var Baybars bey” cevabını alıyorum. 100’ncü yılını kutlamaya hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti manzarası bu.!

Özellikle BİT- Belediye şirketlerinde durum daha vahim. Bakanlıkta bile sağlıklı kayıtları yok. Kullandıkları sermaye kamu kaynağı değil mi? Borsaya kayıtlı olmasalar da, özel şirketler bile çok daha şeffaf. Belediye meclis üyeleri şirketlerin faaliyet raporunu okumuyor mu? Genel kurulda faaliyet ve denetim raporları okunmuyor mu? Sermaye artışı için meclisten onay istenirken, faaliyet raporu ve yatırım planları ile sermaye ihtiyaç gerekçeleri meclise sunulup onaylanmıyor mu? İkna olmak ve yayınlamak için daha ne olması gerekiyor?

Belediye web sitelerinde gördüğüm en yaygın eksiklik, Belediye meclisi denetim komisyonu raporları ile Sayıştay ve İçişleri müfettiş raporlarının yayımlanmaması. Bazıları da özetini yayımlıyor, bir şey anlaşılmıyor.

İl belediyeleriyle ilgili bilgi eksikliği taleplerim ana başlıklar altında şöyle;

*2018 ve 2021 yılı Faaliyet raporları. (696 KHK’lı personel ile şirkette görevli işçi sayıları.)

*Personel sayıları içindeki Engelli- Hükümlü- Terör mağduru- Aile bakanlığı yurtlarında kalan çocuk sayıları.

*Faaliyet raporunda yoksa, Belediyenin bilanço ve kesin hesap ile Ekonomik sınıflandırma Gelir- Giderler ve bütçe bilgileri.

*Faaliyet raporunda yoksa belediye şirketlerinin 2018- 2021 Bilanço- Gelir tablosu- Personel sayıları (Engelli- Hükümlü- Terör mağduru dahil.)

Eksiklerini hızla tamamlayan Aksaray belediyesine, neredeyse ideal faaliyet raporu hazırlayan Yalova ve Çanakkale belediyelerine (Şirket personelinden Engelli- Hükümlü sayıları eksik) teşekkür ediyorum.

17 başlıkta belediye web sitesinde olması gereken program- rapor- plan vb. bilgi- belgelerden en fazla eksiği olan belediyelerin bazı yöneticileri, web sitelerini yeniden düzenlediklerini söyleseler de, 1-2 aylık gecikmeyi konuşmuyoruz.

2018 ve 2021 yıllarında web sitesinde bilgi ve belgelerine ulaşamadığım Ardahan- Bayburt- Tunceli- Artvin- Gümüşhane- Hakkâri- Kırklareli- Ağrı- Iğdır- Yozgat- Zonguldak- Niğde- Siirt- Batman yöneticilerinden özellikle yardımcı olmalarını bekliyorum.

Başka türlü derdimi nasıl anlatabilirim bilemiyorum!!

Saygılarımla...