Sanat eğitiminde en çok karşılaştığım sorulardan bir tanesi de, çocuklarda sanat eğitimi nasıl olmalı, çocuk resimleri neyi ifade eder, benim çocuğum resim yapmayı çok seviyor, acaba dahimidir?..

Bu tür sorulara cevap vermek için, değişik kaynaklardan da yararlanarak, çocuklarda sanat eğitimi üzerine bir yazı hazırladım…
 
ÇOCUKLARDA RENKLERİN ANLAMI...

 4-5 yaşlarındaki çocuklar genelde renk ayrımı yapmadan resmi boyarlar. Bu yaşlarda ana ve ara renkleri öğrenebilirler. Mutlu resimlerde genelde sarı renk, üzüntülü resimlerde genelde kahverengi renk daha ağırlıktadır. Unutulmamalıdır ki çocuk hangi rengi seviyorsa, resimlerde ağırlık o renge doğrudur. Resimlerde ağırlık kırmızı renkse iddiacılığı ve saldırganlığı temsil eder. Pembe, sarı, turuncu gibi sıcak renkleri seçen çocuklar sevecen, uyumlu, işbirlikçi...dir. Siyah, mavi, yeşil, kahverengi gibi soğuk renkleri seçen çocuklar, baskıcı aile ortamında yetişen iddiacı, çekingen, güçlükle kontrol edilen, uyumsuz, gerçek duygularını bastıran çocukları temsil edebilir.

 Ailede iletişim kopukluğu, aileyi konu alan resimlerde açıkça görülmektedir. Resimde aile üyelerinin birinin veya birkaçının eksikliği.. ,( annenin,babanın,kardeşlerin,aile içinde yaşayan diğer fertlerin hala, amca, dede, ninenin .....  çizilmemiş olması ) Aile fertlerini çizmeyi rededmesi, ebeveyn figürlerinin olmaması parçalanmış aileyi, sevgi eksikliğini, Anne baba ve çocukların arasına nesnelerin yerleştirilmesi, aile bireylerinin arasına köprü, gökdelen evler, yol, ırmak ,ağaçların çizilmesi, iletişim problemlerinin bir göstergesi olarak kabul edile bilinir.
 Anne babanın çok büyük çocuğun çok küçük veya anne babadan birinin büyük diğerinin küçük çizilmiş olması ailede baskıyı, aile fertleri arasında problemin olduğunu baskıcı ve otoriter tutumu,anne babanın çok abartılı çizimi onlara duyulan hayranlığı da temsil edebilir.
 Resimde küçük kardeşin anne babanın elinden tutuyor olması ve diğer çocuğun çok uzaklarda çizilmesi veya hiç çizilmemiş olması, sevgi yoksunluğunu, kardeş kıskançlığını, kendisini yok saydığını, iç çatışmaların bir göstergesi olabileceği düşüne bilinir.

 Ev, çocuğun duygusal yaşamının oluştuğu merkezdir. Evin saydam olarak çizilmesi, yaşamı canlılığı, içini göstermeyen duvarların çizilmiş olması ise karamsarlığı, yaşam ifadesinde ki güçlükleri, kendini anlatmakta karşılaşılan zorlukları ifade etmektedir.
 Evlerdeki bacalardan yükselen kalın dumanlar aile için de yaşanılan kavgaları, çatışmaları, sürtüşmeleri gösterir.
 Yüksek binalar ve gökdelenler çocuktaki özlem ve komplekslerin, gerginliğin yansımasıdır. Ezilme ve başkaldırı vardır.
 Evlerden çıkan yollar rehberliğe, yol gösterilmeye duyulan ihtiyaçtır.
 Resimlerde, insan resimlerinin azlığı veya yokluğu sosyal ilişkilerde kopukluğu belirti. İnsan figürünün çokluğu ise sosyal ilişkilerde ki gelişmişlik düzeyini belirtir.
 Çizilen kuş resimleri özgürlüğe duyulan ihtiyaç hasrettir
 Çizilen ağaçlarda meyve olması verimli olma isteği yeşil yapraklı ağaçlar canlılığı, solmuş yapraklı ağaçlar ve yaprak dökümü ölüm isteğini, ağaç köklerinin olması içgüdüye önem vermesi ve bağımlılık duygularını yansıtır.
 Resimlerde çok bulut veya koyu renkli bulutların olması çözülemeyen problemleri ifade etmektedir.

 ÇİZGİLERİN YORUMU
 Büyüklük: Çok büyük ve çok küçük resimler anlamlı olabilir.
 Büyük Resimler: Sayfanın tamamını kaplayan çok büyük resimler

Küçük Resimler: Birkaç cm büyüklüğünde ki resimler
   -İç kontrol zayıflığı
  -hiperaktivite
   -Dikkat dağınıklığı
  -Saldırganlık
   -Ürkek
   -Benlik Saygısı düşük
   -İçe dönük
      
 Abartılı Çizimler: beden kısımlarının abartılarak büyük veya küçük çizilmesi
   
 Baş: Zihinsel açıdan kendini yetersiz gören çocuklar
 Ağız: Konuşma ve dil problemi olan çocuklar ;Bağımlı çocuklar
 Gözler:Göz bebeği olamadan çizilen resimler görme problemi olan çocuklar.Güvensiz ve şüpheci
 Ayaklar :Güven isteği, Kaygı
Burun :Solunum güçlüğü çeken çocuklar
 Kulaklar :İşitme problemi Kuşkucu,(başkaları tarafından dinlenme )
 Cinsel Organlar:Saldırganlık Dürtü kontrolü zayıf
   
Eksik ve Unutulan Çizgiler:Bazı beden kısımlarının çizilmemesi veya belirgin olmaması

Eller: Güvensizlik Çevreye uyumda güçlük
Kollar :Güvensizlik Güç ve kuvvet azlığı
Bacaklar :Çocuğun kendini desteksiz Hareketsiz algılaması
Ayaklar :Kendine güvensizlik
 Burun :Benlik saygısı düşük
 ağız :İlişki kurmakta zorluk

Bu veriler, genellikle çocuk resimlerinin ortak özelliğidir. Çocuğun psikolojik gelişmesine göre değişiklik gösterebilir. Unutmayalım ki sanat eğitimi her çocuğumuza gerekli olan bir eğitimdir. Matematik, fen bilgisi bir derstir. Resim, müzik gibi etkinlikler bir sosyal faaliyettir…

Sevgi ve saygı ile kalalım…

HİKMET ÇETİNKAYA