Doların 45 günlük seyri
Merkez Bankası verilerine göre, Dolar 20 Mart'da 6.0779 TL, 6 Mayıs'da 7.2004 TL ile zirvede, 19 Mayıs'da tekrar 6.7775 TL seviyesinde. Değişim yüzde 18.4. Diğer bir ifadeyle 45 gün önce 100 bin TL değerinde Dolar almışsan ve bunu 6 Mayıs'da “uyanıklık edip” satmışsan, 18.400 TL kazanmışsın demektir. Değişimin sebepleri ne olabilir?
Aklımıza ilk gelen virüs salgını. Virüs salgını sadece Türkiyeyi değil, dünyayı etkileyecek. Henüz daha etkisini tam göstermedi. Dünyanın önemli ekonomileri yüzde 5'lik bir daralma bekliyor. Bizde mi? Maliye Bakanı'na göre yüzde 4'lerde bir büyüme!
Dolayısıyla virüs salgınının etkisiyle başlı başına açıklanamaz. O zaman ekonomik olmalı.
Ekonomik olarak bir mal veya hizmete talep artarsa fiyatı yükselir. Bu ister döviz olsun, ister altın olsun, ister herhangi bir ürün olsun. Eğer doğan talebi hemen karşılayamazsan fiyatı yükselmeye başlar. Tıpkı maske olayında olduğu gibi. Maskeye talebin birden yükselmesi fiyatını birkaç kat artırdı. Fiyat artışını durdurmak için, ya tavan fiyat uygularsın, ya dağıtım tekeli oluşturursun, yada kesin çözümü üretimini artırıp bütün talepleri karşılarsın.
Döviz cephesinden bakacak olursak. Döviz talebini karşılamak için döviz getirici faaliyetler yapmak lazım. Mesela ihracatı artırmak. Ama bakıyoruz geçtiğimiz ay ithalat yüzde 28 azalmış, ihracat yüzde 40 azalmış. Kötü bir durum. Zaten bu kötü durumu pansuman tedbirleriyle biraz idare ettirmek için, bir çok ithal üründe ek gümrük vergisi getirdiler. Tabi bunun da yan etkileri olacak. Enflasyon yükselecek, maliyetler yükseldiği için belki pek çok üretici üretimlerini düşürecek, ikame yerli malın yoksa fiyatları yükseltecek, üretim düşüşü işsizliği körükleyecek, vs, vs. zincirleme gidecek.
Esas konumuza dönersek. Böyle bir ortamda dövize olan talep yükselir. Ta ki piyasalara yeterli döviz verilinceye kadar. Ancak merkez bankasında tek başına bunu frenleyecek yeterli rezerv yok. Onun için de faiz indirimine gittiler. Bunun da çok fazla etkisi olmaz, enflasyon yükselirken faizi düşürmek paranın değerini iki koldan düşürmek anlamına gelir.
O zaman 45 günlük sürede dolardaki yüzde 18'lik bir hareketin anlamı nedir?
Ya bir yerlerden manipüle ediliyor, ama böyle bir açıklama yok.
Ya da birileri manipüle ediyor, bunun da araştırılması gerekir.
Bu 45 günlük sürede kimler toplu olarak döviz almış, döviz satmış, açıklanmalı.
Açıklanır mı derseniz? Hani o 1-2 saat boyunca gece yarısı bir devlet bankasında kurları düşürüp soyanlar vardı ya, onları açıklayabilirlerse bunu da açıklarlar.
Bunlar hırsızlık değil, yolsuzlukmuş, yolsuzluk da haram değilmiş. Ben demiyorum siyasi erkin din adamı söylüyor bunu.
Güzel ülkem bir kabus görüyor ama üzerindekileri de kaybetmeden uyanabilse bari.
Eve kapalı kaldığımız Ramazan Bayramınız kutlu olsun.
YAZIYA YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.