Bilindiği gibi bir kişinin normal zekâsı 100 zekâ puanı baz alınıyor. 100’ün üzeri ortalama üstü; 100’ün altı ise ortalamanın altı olarak kabul ediliyor. 70 IQ’nun altı zihinsel engelli olarak tanımlanıyor.

Zekâ seviyesi sanıldığı gibi sabit kalmıyormuş. Bazı kişiler veya toplumlarda zekâ seviyesi artış gösterirken, bazılarında düşüş olabiliyormuş.

Uluslararası IQ Araştırması ve Tespiti’ne göre, Türkiye’nin IQ’su son bir yılda 1,5 puan düştü ve 95,63 oldu. Buna karşılık özellikle Avrupa ülkeleri ve Doğu Asya ülkeleri halklarının IQ’larında artış görüldü.

2023 yıl sonu itibarıyla, en zeki ülke vatandaşları 107.54 ortalama ile Güney Koreliler oldu. Güney Kore'yi 106.99 ile Çinliler, 106.84 ile İranlılar, 106.18’le Japonlar izliyor.

İlk 10’da yer alan diğer ülkelerde zekâ seviyesi (IQ oranı) Singapur’da 106.18; Avusturya, Kanada, Almanya, Slovenya, Moğolistan 102 puan mertebesinde. 

İlk 10’da yer alan ülkelerde -Japonya hariç- zekâ ortalamalarında artışlar görüldü. Zekâsı en çok artanlar Fransızlar, İtalyanlar ve İspanyollar oldu.

Türkiye’nin büyük kısmı ise orta zekalı veya alt sınıra yakın görünüyor. Türkiye adına 42.801 kişi test edildi ve zekâ oranı bir yıl önceye göre 1,5 puan azaldı.

Bangladeş, Romanya, Filipinler, Azerbaycan, Moldavya, Peru gibi ülkeler zekâ ortalaması sıralamasında bizim üzerimizde. Listenin en altında IQ ortalaması 90’ın da altında olan Nikaragua, Guetamala, Kongo, Angola, Gabon gibi ülkeler bulunuyor.

*   *   *

ZEKÂYI ARTIRAN VE EKSİLTEN NE?

Zekâyı etkileyen en önemli faktör genetik. Genetiğin etkisinin yüzde 75 mertebesinde olduğu, yüzde 25'inin ise çevresel ve diğer faktörler olduğu bildiriliyor. Başka bir araştırma da bunun yaşa göre değiştiğini vurguluyor. Yani küçük yaşlarda genetik etki yüzde 20’lerde gençlerde yüzde 40 olurken orta yaşlarda ise yüzde 60 olarak değişiyor.

Kuzey Koreliler -aynı genetik yapıya sahip oldukları halde- Güney Korelileri en zeki hale getiren faktörler neler olabilir? Kuzey Koreliler, nitelikli genetik mirasına rağmen, zekâ ortalamasında Güney Korelilerden neden bu kadar geri kaldı?

Mustafa Kemal Atatürk’ün 10. Yıl Nutkunda büyük bir gururla vurguladığı, “Türk Milleti zekidir” sözü yalan mıydı?

Aziz Nesin’in “Türk Milleti’nin yüzde 60’ı aptaldır” veya tepkiler üzerine “Türk Milleti’nin yüzde 40’ı zekidir” sözü doğru muydu?

Bu sorulara cevap bulabilmek için önce IQ’nun artırılabilir olduğunu bilmemiz ve zekâya etki eden çevresel ve diğer faktörleri incelememiz gerekiyor.  

*   *   *

Zekâya eğitim ve beslenmenin etkisi çok önemli. Aynı genetik yapıdaki insanlardan iyi beslenen ve iyi eğitim alanların zekâları gelişiyor. Kötü beslenme ve kötü eğitim de var olan zekânın seviyesini aşağıya çekiyor. 

Ortalama zekâsı yükselen ülkelerde beslenme ve eğitim kalitesinin yükselme trendinde olması sürpriz değil. Tabii ki kötü beslenen ve iyi eğitim almayan, düşünme ve hayal etme melekeleri körelen nüfusun arttığı Türkiye’de zekâ ortalamasının düşmesine de şaşırmıyoruz.

*   *   *

ÇÜRÜK SEBZE TÜKETENDEN OLGUN ZEKÂ BEKLEMEK

Basında yer alan bir habere göre, Ankara'da bir markette içinde çürükler olan sebzeler "olgun sebze" etiketiyle düşük fiyattan satılıyormuş. Esasen bu uygulama, başta semt pazarları olmak üzere, çoğu yerde var ama “çürük” veya “bayat” yerine “olgun” sıfatının konulması bu konuda yeni bir aşama olsa gerek.

Hepiniz semt pazarları ve bazı marketlerin çöp olarak bıraktıklarından seçip evine götüren, fırınlardan ucuza bayat ekmek alan vatandaşlarımızı görmüş veya haberlerini izlemişsinizdir. 

Et ve süt ürünleri, taze meyve ve sebze tüketmeyen milyonların olduğu bir toplumun dünya ile yarışması mümkün değildir. 

“Almanya bizi kıskanıyor” propagandasına inananların çokluğuna bakınız. Türkiye’nin ortalama zekâ puanını aşağıya çeken, kötü beslenen ve kötü eğitimli nüfusun ne kadar çok olduğunu anlayabilirsiniz.

*    *    *

DÜŞÜNMEYEN, SORGULAMAYAN, BİAT EDENİN ZEKÂSI

IQ yükseltmek için yapılması gereken bir diğer faktör beyninize egzersiz yaptırmaktır.

Yüksek IQ beynin yaratılışa uygun bir şekilde kullanıldığını gösterir. 

Kitap okuma veya yazma, yeni bir dil öğrenme, yeni bir enstrüman çalmayı öğrenme; bilim, kültür, sanat alanlarında düşünme sorgulama gibi beyni geliştiren egzersizler IQ’yu geliştirir. 

Sadece barınma, karnını doyurma, cinsellik gibi temel dürtülerle çalışan beyinler ile soyut düşünceyle egzersiz yapan beyinler farklı olur. Ekmeğin, sebzenin fiyatından başkasını düşünemeyen beyinlerin bilim, din, felsefe, siyaset konularında sorgulayan beyinlerin zekâ seviyesi ile yarışması mümkün olmaz.

Beynini yaratılışa aykırı kullanan; düşünmeyen, sorgulamayan; aklını, iradesini ve vicdanını birilerine teslim etmiş olanların zekâsı geriler.

Kanaatimce genetik miras olarak nitelikli bir beyne sahip olanlar bile, bir iki nesil iyi beslenmez, iyi bir eğitim almaz ve beyinlerini doğru kullanmazsa genetik yapısında bozulmayla karşılaşır. Kendinden sonrakilere aynı nitelikte genetik bir miras bırakamaz.