AK Parti + MHP + BBP’nin (Cumhur ittifakı'nın) adayı Recep Tayyip Erdoğan’dı. CHP de uzun süren değerlendirmelerden sonra Cumhurbaşkanı adayı olarak kendi içinden birini, Muharrem İnce’yi gösterdi.
İYİ Parti’nin adayı Meral Akşener Meclis grubunun kararı ile değil, 100 bin imza ile aday olacağını söylemişti. İlk 4 saatte 100 bin imzayı geçti, adaylığını kesinleştirdi. Hatta üçüncü günde de 200 bin imzayı geçerek gücünü göstermeye devam ediyor. Saadet Parti Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da üçüncü günde 100 bin imzayı geçerek aday oldu.
Diğer iki aday adayının 100 bin imzayı bulamayacağı, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in bir şekilde 100 bin imzayı geçip aday olabilse bile seçimde varlık gösteremeyeceği belli oldu.
CHP + İYİ Parti + SP + DP’nin (Millet İttifakının) sadece milletvekili seçimlerinde ittifak yapacak. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda kim Erdoğan’ın rakibi olursa O’nu desteklemek şeklinde “doğal ittifak” oluşacak.
Şimdi soğukkanlı bir şekilde, kimin Cumhurbaşkanı olabileceğine dair tahmin ve değerlendirmeleri yapmanın zamanıdır.
AKP’nin bütün yandaş TV kanallarına yerleştirdiği sözde yorumcular 01 Kasım seçimlerini ve Tayyip Erdoğan’ın seçildiği Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki oy oranlarını baz alarak propaganda yapıyor. Mutlaka Erdoğan’ın kazanacağına dair algı oluşturmaya çalışıyor.
Oysaki son bir senede, 15 senedir geçerli siyasi dengeler değişti.
Bundan önce yüzde 40-50 bandında AKP, yüzde 25 civarında bir CHP ile yüzde 10-13 arası HDP ve MHP’den oluşan denge ile her seçimden AKP zaferle çıkabiliyordu.
Ama iki büyük değişim oldu.
Birincisi artık sahnede Meral Akşener ve İYİ Parti var. Akşener ve İYİ Parti her partiden ciddi oy alabiliyor.
İkincisi Cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 50 + 1 oya ihtiyaç var. İlk turda yüzde 50 + 1 oyu alabilen olmazsa ikinci tura sadece ilk iki sıradaki adaylar katılabilecek. Bu yüzden ikinci turda tabii ittifaklar oluşacak.
**********************************
MUHARREM İNCE İYİ BİR SEÇİM Mİ?
CHP kendi içinde uzun değerlendirmeler yaptı. SP’nin çatı aday olarak teklif ettiği Abdullah Gül ismine CHP örgütü haklı olarak ciddi tepki gösterdi. Çatı aday fikrine Meral Akşener de kesinlikle yanaşmayınca “ilk turda her parti kendi adayını göstersin” fikri kabul edildi.
Ekmeleddin İhsanoğlu tecrübesi CHP’de o kadar kötü bir iz bırakmıştı ki, dışarıdan (mesela Abdüllatif Şener gibi) adaylara da tepki gösterilmesine sebep oldu. Hatta uzun süredir CHP milletvekili olan (merkez sağ kökenli) İlhan Kesici de sanki CHP’li değilmiş gibi değerlendirildi. Oysaki İlhan Kesici eğer CHP adayı ikinci tura kalsa kazanma ihtimali en yüksek aday olarak gösteriliyordu.
CHP’nin aday gösterdiği Muharrem İnce isminin tercihine yanlış diyebilir miyiz?
Muharrem İnce CHP gençlik kollarından gelen gerçek bir CHP’li. Partisinin temel değerleri ile uyumlu, iyi bir hatip, düzgün bir adam ve mücadeleci bir politikacı. Ama CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun “ekonomiden anlayan ve arkasında bir başarı öyküsü olan” bir Cumhurbaşkanı adayı tanımına uymuyor.
Bu tanıma uymasa da İnce Erdoğan’a iyi bir alternatif olabilirdi. Fakat Muharrem İnce’nin Cumhurbaşkanlığı seçiminde CHP haricindeki oyları da alabilecek bir aday olduğunu söyleyemeyiz. Hatta CHP oylarının tamamını almasının da mümkün olmadığı kanaatindeyim.
CHP seçmeni kültürlü, stratejik düşünebilen ve gerektiğinde partisinden başka partilere destek verebilen bir kitledir.
İkinci tura Muharrem İnce kalır ve rakibi Erdoğan olursa, Erdoğan’ın seçileceği kesin gibidir.
Fakat ikinci turda Erdoğan’ın rakibi Meral Akşener olursa, Akşener’in kazanma ihtimali Erdoğan’dan fazladır. Çünkü Akşener kendi partisinden ve diğer partilerin hepsinden oy alabilecek tek adaydır.
Muharrem İnce (Kemal Kılıçdaroğlu hariç) en yüksek oyu alabilecek CHP’li adaydır. Ancak alacağı oyun ikinci tura kalmasına yetmeyeceği kanaatindeyim.Anketler Muharrem İnce’nin birinci turda alabileceği oyu yüzde 19 gösteriyor. Çok iyi bir rüzgâr oluşturursa yüzde 22 mertebesine çıkabileceği anlaşılıyor.
Esasen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı yenmek istiyorsanız tek çare, ikinci turda Erdoğan’ın rakibinin Meral Akşener olmasını sağlamaktır.
Muharrem İnce ile Erdoğan arasında seçim yapmak zorunda kalınırsa; AKP karşıtı olduğu halde, CHP fobisi devam eden muhafazakâr kitlelerin oylarının önemli bir kısmı Erdoğan’a kayabilecektir. Özellikle İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde..
Bu sebeple bir kısım CHP’li seçmenin milletvekili seçimlerinde kendi partisine oy verse bile, ilk turda da Meral Akşener’e oy vereceğini ve ikinci tura Akşener’in kalacağını değerlendiriyorum.
Ben de ikinci turda belirleyici olacak seçmen kitlesinin HDP’ye oy veren seçmenler olacağını öngörenlerdenim.
Recep Tayyip Erdoğan’ın, ikinci turda, HDP oylarını kazanmak için her türlü tavizi verebileceğini biliyoruz. Fakat bu kitleyi ikna için vereceği her taviz, kendisine oy verenmilliyetçi oylardan kayıp demektir.
Bu denklemi çözmek kolay değil.
Kolay olsaydı Erdoğan ve ekibi bu kadar asabi olmazdı.