Sıfır faizli kredi ile hayvancılık işine giren girişimcilerden kötü haberler gelmeye devam ediyor. Çok sayıda çiftliğin satılığa çıkarıldığı ifade ediliyor. 7 bin lirala mal edilen hayvanlar şimdilerde 3-4 bin liraya alıcı bulamıyor. Çiftlik sahipleri, arazi satarak banka faizlerini kapattıklarını ifade ediyor.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın Ziraat Bankası kanalıyla verdiği sıfır faizli hayvancılık kredisini alanlar ödemede zorluk yaşıyor.
Sektör temsilcilerinden aldığı bilgiye göre sıfır faizin cazibesine kapılan sektör dışından pek çok yatırımcı, borcunu ödeyemediği için kurduğu işletmeyi satılığa çıkardı. Hayvancılık kredileri, 2 yılı ödemesiz 7 yıl vadeli büyük ve küçükbaş hayvancılıkta ahır, ağıl yapma, süt sağım tesisi kurma ve hayvan alımını kapsayacak şekilde verilmişti.
İzmir Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ali Gülkaynak, üst limiti 7 milyon 500 bin lira olan faizsiz krediyi çoğunlukla, doktor, avukat, turizmci, mühendis, tekstilci gibi hayvancılık sektörüyle hiçbir ilgisi olmayan kişilerin kullandığını kaydetti. Gülkaynak, "Sektör dışından gelip yatırım yapanlar zarar etti. Geri ödemesini yapamayan çok sayıda işletme satılığa çıkarıldı, kapananlar var" dedi.
ÇİFTLİKLER SATILIĞA ÇIKARILDI
Yatırım artı işletme şeklinde büyük çaplı kredi kullananların ödemede sıkıntı yaşadığını vurgulayan Gülkaynak, "Hayvancılığı bilmeyenler, kredinin cazibesine kapılarak yatırım artı işletme şeklinde kredi aldılar. Büyük umutlarla işe girdiler. Yüksek karlar hedeflediler ama hüsrana uğradılar. O dönemlerde gebe düve alımı için 7 bin liraya kadar kredi alanlar, şimdi aynı düveyi 4 bin liraya satıyor. Elindeki malın değeri yüzde 40-50 düştü. Bu krediyle kurulan çok sayıda işletme satılık" diye konuştu.
Tire Süt Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Eskiyörük ise sıfır faizli hayvancılık kredilerinin faturasının hayvancılığı bilmeyenlere ağır olduğunu söyledi. Eskiyörük, "Sıfır faizli krediye herkes balıklama atladı. Talep artınca 4 bin lira olan düveyi 7 bin liraya aldı. Şimdi 4 bin liraya satamıyor. Sadece ucuz para almak amacıyla sektör dışından işe girenler büyük sıkıntıya girdi" ifadesini kullandı.
ET FİYATLARINA MÜDAHALE GELDİ, ARZ-TALEP DENGESİ BOZULDU
Kredilerle kurulan çiftlikler sayesinde Türkiye'nin canlı hayvan varlığı önemli oranda artığını belirten Eskiyörük, şunları kaydetti:
"Çiftlikler hayvancılıkta arz talep dengesini de bozdu. İthalatında önü açılınca çiftlikler hayvanla doldu. Artan hayvan varlığı ile damızlık hayvan fiyatları aşağıya çekildi. Süt üretimi artığı için fiyatlar düştü. Hayvanlarına kaba yem üretecek arazisi olmayanlar yükselen yem fiyatları nedeniyle maliyetlerini karşılayamadılar. Hayvancılığın en büyük gideri kaba yem. Bunları hazır almak, hayvanları lokantadan beslemekle eşdeğer. Oluşan bu tablo sonucunda krediyi alanlar borcunu ödeme derdine düşerek çiftlikleri satılığa çıkardı."
TESİSİ BOŞ TUTMAYI DÜŞÜNÜYORUM
Üniversite mezunu Lütfü Emirmahmutoğlu da, büyük umutlarda kurduğu çiftliği ile ilgili geldiği nokta itibari ile karamsar olan isimlerden. 2.5 milyon liralık öz sermaye ile Kahramanmaraş İncesu’da Atizi Hayvancılık tesisini kuran Emirmahmutoğlu şunları söyledi: “Öz sermayenin yüzde 70’ini kaybettim. Tesisi atıl tutmayı düşünüyorum. Önümüzü göremiyoruz. İthalat kapılarının açılması bizleri çökertti. Doğru dürüst planlama yok. Ankara’dakiler sahayı bilmiyor. Veriler güvenilmez. Biz yine de kendi sermayemiz ile girdik. Kredi ile bu işe girenler çok daha zor durumda. Gelinen noktadan geriye bakıyorum, tek kelime ile yazık oldu. Onca emeğe onca sermayeye…”
ARAZİ SATTI FAİZİ ÖDÜYOR
Gaziantepli Mehmet Sucu da, 2011'de hayvancılık işine giren isimlerden. Çiftliğinde 120 kadar hayvan bulunuyor. 350 bin lira banka kredisi kullandığını söyleyen Sucu "Geçtiğimiz yıl 40 bin lira faiz ödedim. Bu yıl da 41 bin lira kadar. Bu ödemeleri de, hayvancılıktan elde ettiğim gelirden değil, arazi satarak yapıyorum. 750 bin liraya arazi sattım bu şekilde harcıyorum. Bu işin sonu nereye varacak onu da bilmiyorum. 7 bin liraya mal ettiğimiz hayvanı şimdi 3 bin liraya kimse almıyor" dedi.