BİR SANAT ESERİNE YATIRIM, NASIL YAPILIR…..
Mütevazı bir bütçeyle resim koleksiyonu oluşturup buradan para kazanmak mümkün... Piyasada orta gelir düzeyindeki koleksiyonerler için tablo fiyatları 500 – 15 bin TL arasında. Doğru yatırım yapıldığında ise satın alınan tablo 10 yılda kazandırıyor. Artık tablolar sadece duvarı süslemekle kalmıyor. En az hisse senedi, döviz ve altın kadar rağbet gören yatırım araçlarından biri. Çünkü tabloya yatırım kimi zaman hisse senedi, döviz ya da altından daha fazla kazandırabiliyor. Uzmanlara göre bugün çok cüzi fiyatlarla satın aldığınız bir tablo yarın size yüzde 300 – 600 kazandırabiliyor. Tabi doğru sanatçıya yatırım yaptığınızda. Yahşi Baraz'a göre iyi bir ressama yatırım yaptığınızda minimum 10 yılda kazanma şansınız yüksek.
Kendisinden örnek veren Baraz, "Bundan yaklaşık 20 yıl önce şimdi çok ünlü olan Mehmet Güleryüz, Burhan Doğançay, Adnan Çoker gibi ressamların tabloları 200 – 300 dolardı. O dönemler pirim yapar diye aldım, şimdiki fiyatları 40 - 50 bin dolar oldu" diyor. Baraz'ın ilk kez koleksiyon oluşturacaklara önerileri de var.
Koleksiyonerlerin tablo alırken özgün olup olmadığına dikkat etmesi gerekiyor. Baraz, ressam birini taklit etmiş mi, tablo kopya mı, çalışma özgün mü, buna dikkat etmeleri gerekiyor. Ayrıca ressamların tablolarını hemen almaya kalkmamaları lazım. Ressam belirli bir noktaya geldikten, kendisini tam olarak kanıtladıktan sonra alsınlar. Bir ressam 25 yaşında güzel bir şey üretir ama daha sonra bunun arkası gelmeyebilir. Yani belirli bir sürecin, sanat yılının geçmesi lazım. Bir koleksiyoner, öncesini görerek sanatçının başyapıtı niteliğinde bir eserini satın almışsa ve 10 – 20 sene beklerse bu, arsadan da evden de daha çok kazandırır kendisine.
Yatırımcıların güvendiği galericilerden veya sanatçılardan resim almalarında fayda var. Resimde her hangi bir problem olması ya da sahte çıkması durumunda parasını geri alabilmeli. Rafi Portakal ise, "Tek ve kaliteli bir eser aldığınızda tablo ressamın adıyla özdeşleştiği için hem prestij elde diyorsunuz hemde maddi getirisi çok daha yüksek oluyor." diyor. Normal ekonomik koşullarda bir sanat eserinin yatırımcısına 10 yılda kazandırdığını söyleyen Portakal, son bir kaç yılda Türkiye dahil dünyanın bir çok yerinde hem bu sürenin kısaldığını hem de daha çok kazandırdığını anlatıyor.
Sanat eleştirmeni Kaya Özsezgin, "Kar getirecek isimlerin hangisi olduğu üzerine de yoğunlaşmak, onları yakından izlemek yeterli değil. Sanat eğilimlerinin küresel düzeyde ve ülke çapında nasıl bir yol izlediğini de bilmek gerekiyor" diyor. Galeri X - İst'ten Kerimcan Güleryüz'e göre bir sanatçının değerinin artması için bir kaç somut veriye bakmak gerekiyor. Güleryüz bunları şöyle sıralıyor:
— Yerel pazarın dışında yani uluslararası arenada faaliyet göstermesi çok önemli. Yani "Taş yerinde ağırdır'ın " ötesine gidip gitmediği gibi etkenlere bakılmalı.
— Birden fazla galeri tarafından temsil ediliyor mu? Farklı galeriler tarafından nasıl, nerede, hangi yapıtlarıyla temsil edilmiş.
— Sanatçı kadar onu temsil eden galerinin geçmişi de önemli, yurt dışı ve yurt içi bağlantılarına dikkat.
— Sevmediğiniz eseri almayın ama sevgi duymak, iyi bir alım yapmak için yeterli değildir, bilgi edinmek şart.
— İlgilendiğiniz sanatçının mesleki geçmişini inceleyin, bu işte ne kadar kararlı olduğu sizi de ilgilendirir.
— Koleksiyonculuğu sadece bir yatırım aracından ibaret olarak görmeyin. Sanatla ilgilenmek, yaşamı anlamanın ve sorgulamanın yeni bir yoludur. Hatta daha da önemlisi yeni bir çevre ve yeni bir iletişim ağına adım atmaktır.
Tüm sanatseverlere sevgilerimi sunuyorum... Teşekkür ediyorum size de...
HİKMET ÇETİNKAYA