Danıştay'dan 'sözleşmeli öğretmenler' için önemli karar

Eğitim-Sen’in sözleşmeli öğretmenlerin bulunduğu ilde ihtiyaç fazlası olmaları halinde sözleşmelerinin fes edilmesi konusunda açtığı davada Danıştay karar verdi.

Eğitim-Sen'in Danıştay'a açtığı dava sonucuna göre, artık ihtiyaç fazlası sözleşmeli öğretmenlerin sözleşmeleri fesedilmeyecek. Sözleşmeli öğretmenler, il içinde açık eğitim kurumu bulunmaması durumunda diğer illerde açık bulunan eğitim kurumlarını tercih edebilecek. Kararın ardından Milli Eğitim Bakanlığı, ‘Sözleşmeli öğretmen istihdamına ilişkin yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik'te değişiklik yaptı. Değişiklik, bugünkü Resmi Gazete'de yayınlandı. Ayrıca sözlü sınav konularının sadece mülakatı içerdiği ve alan bilgisinin eksik olduğu kararına varan Danıştay, gerekçeli kararını 23 Mart 2018 tarihinde sendika Genel Merkezine iletti.

Konuyla ilgili Eğitim-Sen'in yaptığı açıklama şöyle:

“657 sayılı Yasanın 4/B maddesine 21.3.2006 gün ve 5473 sayılı Yasanın 3 üncü maddesiyle; “tercümanların;” ibaresinden sonra gelmek üzere “Millî Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin;” ibaresi eklenmiş, böylece öğretmen gereksiniminin kadrolu öğretmenlerle kapatılamaması haline özgü olarak sözleşmeli öğretmen istihdam edilmesinin yolu açılmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı eğitim kurumlarında 657 sayılı Yasanın 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli öğretmen istihdamına anılan Yasa değişikliğinden sonra, yani 2006 yılında başlanmış ve 2011 yılına kadar bu biçimde yaklaşık 63 bin sözleşmeli öğretmen istihdam edilmiştir. Ancak aynı eğitim kurumundan mezun olan ve aynı bakanlığa bağlı eğitim kurumlarında aynı branşta görev yapan öğretmenlerin bir kısmının kadrolu bir kısmının ise sözleşmeli öğretmen olarak istihdam edilmesi kamu çalışanları arasında sorun ve huzursuzluklara yol açmış, öğretmenler başta olmak üzere 5 yıl boyunca kamu çalışanlarının en çok tartıştığı sorunlardan biri olmuştu.

Kadrolu-sözleşmeli tartışma ve sorunlarının yaygınlaşması üzerine 2.6.2011 gün ve 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, 657 sayılı Yasanın 4/B maddesi ve 10.7.2003 gün ve 4924 sayılı Yasa uyarınca vizelenmiş veya ihdas edilmiş sözleşmeli personel pozisyonlarında 4.6.2011 tarihi itibarıyla çalışmakta olan ve 657 sayılı Yasanın 48. maddesinde belirtilen genel şartları taşıyanlardan otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerde yer alan memur kadrolarına atanmıştır. Böylece Milli Eğitim Bakanlığı'nda kadrolu öğretmen/sözleşmeli öğretmen tartışma ve sorunları sona ermiştir.

Aradan yaklaşık 5 yıl geçtikten sonra yaşanan darbe girişimi sonrasında yürürlüğe konan OHAL KHK'leri arasında yer alan ve 27 Temmuz 2017 gün ve 29783 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konan 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler İle Bazı kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun hükmünde Kararnamenin 6 ncı maddesiyle 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye, sözleşmeli öğretmen istihdamına olanak tanıyan ek madde eklenmiştir.

686 sayılı KHK'nin 6 ncı maddesiyle 652 sayılı KHK'ye eklenen EK 4. üncü maddenin yürürlüğe girmesinden sonra 3 Ağustos 2016 gün ve 29790 sayılı Resmi Gazetede Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik yayımlanmıştır. EĞİTİM SEN tarafından Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmeliğin önemli bir bölümünün iptali istemiyle dava açılmıştır.
Danıştay Onikinci Dairesinin 13 Nisan 2017 gün ve E.2016/7344 sayılı kararıyla Yönetmeliğin yalnızca ‘Sözlü sınav komisyonunun oluşumu' başlıklı 9/1 maddesinin yürütmesinin durdurulmasına, diğer hükümler hakkındaki yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiştir.

Eğitim-Sen, Danıştay Onikinci Dairesinin söz konusu kararının, yürütmenin durdurulmasının reddine ilişkin kısmı için Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna itiraz etmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 14 Eylül 2018 gün ve YD İtiraz No: 2017/876 sayılı kararıyla itirazımı kısmen kabul etmiş, Yönetmeliğin Sözlü sınav konuları ve ağırlıkları' başlıklı 11 inci maddesi ile 18 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Sözleşmeli öğretmenlerin sözleşmeleri, görev yaptıkları il içinde ihtiyaç olmaması” ibaresinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir.

Danıştay'ın bu kararıyla sözleşmeli öğretmen alımlarının sözlü sınav adı altında yalnızca ‘Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü', ‘İletişim becerileri, özgüveni ve ikna kabiliyeti', ‘Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı' ve ‘Topluluk önünde temsil yeteneği ve eğitimcilik nitelikleri' yönünden mülakat yöntemiyle belirlenmesinin hukuka aykırı olduğu kabul edilmiştir. Yine sözleşmeli öğretmenlerin görev yaptıkları ilde ihtiyaç olmadığı gerekçesiyle sözleşmeleri sona erdirilemeyecektir.

Kuşkusuz bu kararlar sözleşmeli öğretmen çalıştırılamayacağı, sözleşmeli öğretmenlerin sözlü sınavla atanmayacağı anlamına gelmemektedir. Sendikamız, sözleşmeli öğretmen istihdam edilmesine olanak tanıyan bu düzenlemelerin tamamına itirazını sürdürecek, sözleşmeli öğretmenlik uygulamasına sona verilene değin mücadele edecektir.”