KAYNAKLARIN KULLANIMI HIRSIZLAR VE AKYUVARLAR NE YAPMALI?

Mehmet YILMAZ

Önsöz: Her ne öğrenmek istiyorsanız doğaya bakın…

“Doğal seçilim genellikle ‘çok düzeyli’dir: Seçilimin hedefindeki özellikleri  destekleyen genler üzerindeki etkinliğini biyolojik organizasyonun hücre ve organizma ya da organizma ve koloni gibi birden fazla seviyesinde gerçekleşebilir. Çok düzeyli seçilimin uç bir örneği kanserde görülebilir. Kanserli hücre mutasyona uğramış ve hücrenin bir üstündeki biyolojik organizasyon olup bir hücreler topluluğu olan organizmanın zararına olacak biçimde kontrolsüz gelişip çoğalabilen bir hücredir. Hücre seviyesinde seçilip, kendisine bitişik seviye olan organizma seviyesine göre ters yönde çalışabilir. Kontrolden çıkmış kanser hücreleri, içinde bulunduğu hücreler topluluğunun (organizmanın) hastalanıp ölmesine neden olur. Diğer taraftan da kanser hücrelerinin gelişimi kontrol altına alındığında topluluk sağlıklı kalır.

Öte yandan, grup seçilimi insan kolonilerinin bireyleri arasında tipik olarak özgeciliği teşvik eder. Hilekârlar kaynaklardan daha fazla pay alarak, tehlikeli görevlerden kaçarak kaçınarak ya da kuralları ihlâl ederek koloninin içinde kazanç sağlayabilirler; ancak hilekârlardan oluşan koloniler işbirliği yapanlardan oluşan koloniler karşısında yenilir. İşbirliği yapanların sayısı hilekârların sayısından ne kadar fazla olursa bir koloninin organizasyon ve düzeninin sıkılığı o kadar artar. Bu rakamın yüksekliği de hem türün tarihine hem de bireysel düzeyde seçilimin yoğunluğuyla grup seçiliminin yoğunluğunun birbirine olan oranına bağlıdır."

Son söz Nikos Kazancakis’ten: Kendini kurtarmanın tek yolu başkalarını kurtarmak için çabalamaktır.