Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK) yanında özel maden şirketinin faaliyet gösterdiği kentte, kaçak kömür ocakları da halkın bir bölümünün geçim kaynağı. Özellikle Zonguldak merkezde ormanlık ve dağlık alanların yakınındaki mahallelerde oturanlar ile Gelik, Kilimli ve Kozlu beldelerinde yöre halkının önemli bir bölümü, geçimini bu ocaklardan çıkardıkları kömürü satarak sağlıyor. Ailelerin kimisi evlerinin bahçesi, kimisi de yakındaki ormanlık ve dağlık alanlarda açtıkları ocaklarda güvenliksiz şartlarda üretim yapıyor. Bir çoğu ampul ile aydınlatılan ocaklarda çalışanların bazıları, baret bile takmadan el feneri ışığında kömür kazıyor.
KADINLAR DA ÇALIŞIYOR
Kaçak ocakların bazılarında 15-16 yaşındaki gençler ve kadınlar da çalışıyor. 3 çocuk annesi 47 yaşındaki P.D., zaman zaman işlettikleri kaçak kömür ocağına girerek eşi 50 yaşındaki D.D. ve oğlu 23 yaşındaki E.D.'ye yardım ediyor. Yüksekliği 50 ile 70 santimetre arasında değişen 130 metrelik bölümü eğilerek yürüdükten sonra üretim yerine ulaşan D. ailesi, el feneri ışığında kömür kazıyor. Liseyi bitirdikten sonra ocakta çalışmaya başlayan E.D., daracık kesitte yere uzanarak kömür kazıyor. P.D. de oğlunun kazdığı kömürü kürekle vagona dolduruyor. Aile, yakınlarının da çalıştığı ocaktan küçük vagonlarla çıkardıkları kömürü satarak geçimlerini sağlıyor.
'KELLE KOLTUKTA ÇALIŞIYORUZ'
P.D., ihtiyaç duyulduğu zaman ocağa girerek oğlu ve eşine yardım ettiğini söyledi. P.D. şöyle konuştu:
"Yerin altında kelle koltukta çalışıyoruz. Oğlum kömür kazıyor, eşim de vagonu ocaktan çıkarıyor. Eşim, buradan kazandığı para ile sigortasını ödedi ve emekli oldu. Oğlum da aynı şekilde buradan kazandığı parayla kendi sigortasını ödüyor. 3 çocuğum var. Çalışmazsak çocuklarımız ne yapacak? Ekmeğimiz bu. Evimizi mi terkedelim, başka şehre mi taşınalım. İş versinler, iş ortamı yaratsınlar, bu işi yapmayalım. Bizim işimiz bu. Dededen toruna devam ediyor. Benim gibi niceleri çocuklarını okutmak için, evlendirmek için maden ocağında çalışıyor. Ama, 'kaçak' diye ocakları bombalıyorlar, ceza yazıyorlar, malzemeleri alıyorlar. Bir de hırsızlık sabıkası yiyoruz. Kömür ocakları yüzlercesinin ekmek kapısı. Kapatılacağına bir çözüm bulunsun."
OCAKLAR DİNAMİTLE PATLATILIYOR
Kentte, yüzlerce kişinin her gün ölümle burun buruna çalıştığı kaçak kömür ocaklarına yönelik operasyonlar da sürüyor. Gelik'te Esen Mahallesi'nde tespit edilen 2 kaçak kömür ocağı da dün TTK ekiplerince imha edildi. Veysel Ç. ve Gürbüz B.'ye ait ocakların dinamitle patlatılması sırasında polis çevrede güvenlik önlemi aldı. Bu sırada ocakların sahipleri ve yakınları duruma tepki gösterdi. Veysel Ç.'nin annesi Neriman Ç., "Biz hırsız mıyız? Çocuklarımı ben bu ocak sayesinde okuttum" diyerek tepkisini dile getirdi.
Ocaklar imha edilerek mühürlenirken, kömür çıkarmada kullanılan malzemelere el konuldu. Ocak sahipleri Veysel Ç. ve Gürbüz B. hakkında ise 'hırsızlık' suçlamasıyla soruşturma başlatıldı.