GÜNEY Kıbrıs bankaları 26 Mart Salı günü devam eden belirsizlik içerisinde kapılarını müşterilerine açmaya hazırlanırken, Rum yönetimi kıyamet gününe benzettiği o güne ‘mali olağanüstü hal’ (OHAL) yasasıyla hazırlık yapıyor. Ülkedeki bankacılık sektörünün, bankaların açıldığı gün çökmemesi için parlamentoya sunulan yasa tasarısı, Maliye Bakanı ve Merkez Bankası Başkanı’na ‘finans jandarması’ yetkisi verecek. Rus kaynakların aktardığına göre geçeceğine kesin gözüyle bakılan mali OHAL yasası, G.Kıbrıs Maliye Bakanı ve Merkez Bankası Başkanı’na pek çok yetki kazandıracak.
PARA MİKTARINA SINIRLAMA
Rum Bakanlar Kurulu’nun onayladığı ve oylama için Temsilciler Meclisi’ne (parlamento) gönderilen yasa tasarısına göre, OHAL durumlarda bankalardan çekilecek para miktarına sınırlama getirilecek. Vadeli hesaplarda vade tarihi gelmeden ödeme yapılmayacak. Vadesi sona eren hesaplar ise yatırımcının onayı alınmadan yeniden vadelendirilecek. Çekler ödenmeyecek ve vadesiz hesaplar vadeliye dönüştürülecek.
RUMLAR SONUNDA DİZ ÇÖKTÜ
Diğer taraftan salı günü Yunan milli marşı ve alkışlar eşliğinde banka hesaplarından yüzde 9.9’luk kesintiye parlamentolarında ‘hayır’ diyen Rumların AB’ye resti kısa sürdü. Rum lider Nikos Anastasiadis, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in ‘Ateşle oynamayın, sabrımızı taşırmayın, Euro’dan atarız’ tehdidinin ardından, mevduat tıraşına boyun eğdi. Kesinti miktarı henüz kesin değil ancak ülkenin en büyük bankası için yapılan pazarlıkta konuşulan vergi oranı yüzde 22-25 oranında. Geleneksel müttefikleri Rusya’nın da sırt çevirdiği Rumlar bugün parlamentolarında son aşamasına getirilen B planını oylayacak. Yeni plan geçen hafta AB’nin önerdiği paketten daha sert önlemler içeriyor. Bu önlemlerin alınmaması halinde AB Merkez Bankası Pazartesi günü Euro nakit akışını
kesecek ve bankaların açılacağı Salı günü Rumlar resmen batacak. Rum parlamentosuna sunulacak paket şöyle:
KATMERLİ TIRAŞ YAPILACAK
* Rum Kesimindeki en büyük bankası Cyprus Bank’daki 100 bin Euro üzerindeki tüm mevduat hesaplarından yüzde 22-25 oranında vergi alınacak. Duruma göre önümüzdeki günlerde diğer bankalardaki hesaplarda da kesintiye gidilecek.
* İkinci büyük Banka Laiki Bank’ın “iyi ve “kötü” olarak ikiye ayrılacak. 100 bin Euro’nun altındaki hesaplar iyi bölüme, daha yüksek hesaplar kötü bölüme alınacak ve vergilendirilecek.
* Yatırımlardan yapılacak kesintilerle birlikte banka operasyonundan 6 milyar Euro bekleniyor.
Finans jandarmasının yetkileri ne olacak
* Nakit para çekilmesine sınırlandırma getirebilecek.
* Mevduat hesaplarının kapatılmasına yasak koyabilecek.
* Vadesiz hesaplarda yeniden yapılandırma kararı alabilecek.
* Yeni mevduat hesabı açılmasına yasak veya sınırlandırma getirebilecek.
* Vadeli hesapların vadesiz hesaba dönüştürülmesini yasaklayabilecek.
* Bankalarda gayrinakdi para işlemlerine yasak koyabilecek.
* Kredi kartı kullanımına sınırlandırma getirebilecek.
* Çeklerin nakit paraya dönüştürülmesine sınırlandırabilecek.
* Bankalar arası ve bir bankanın şubeleri arasında operasyonlara yasak koyabilecek.
* Devlet kurumlarıyla bankalar arasında operasyonlarına sınırlandırma getirebilecek.
* Sermaye hareketi, ödemeler ve transferlere sınırlandırma uygulayabilecek.
Söz konusu mali OHAL yasasının hafta sonu olan üstü meclis oturumunda kabul edilmesi bekleniyor.
Rus yatırımcılar ilgilenmiyor
RUSYA Maliye Bakanı Anton Siluanov, G.Kıbrıs Maliye Bakanı Mihailis Sarris ile Moskova’da üç gün devam eden görüşmelerin hiçbir sonuç alınmadan sona erdiğini açıkladı. Siluanov, Moskova’nın Güney Kıbrıs’a yeni kredi açmayacağı yanı sıra, Rus yatırımcıların Rum tarafınca masaya konan doğal gaz yataklarının işletilmesi teklifini de geri çevirdikleri söyledi. G.Kıbrıs ile görüşmeler hakkında Rus haber ajanslarına bilgi veren Maliye Bakanı Anton Siluanov, “Güney Kıbrıs ile görüşmeler, Rus tarafınca sonlandırıldı. Konuk Rum Maliye Bakanı iki ülke arasında kriz komisyonu kurularak doğal gaz yatakları aktiflerinin Rus şirketlerine devredilmesi önerisini işittik. Ancak Rus yatırımcıların, Rumların bu önerisiyle ilgilenmediğini söyleyebilirim” dedi. Rusya’nın G.Kıbrıs’a yeni kredi açması meselesinin ise ilke olarak masaya konmadığının altını da çizen Siluanov, “Çünkü biriken dış borç bu durumda Rum kesiminin gayri milli hasılasının kat kat üzerine çıkmış olacak. Krizden çıkış için nasıl bir yol bulunacağı “troyka” kararına bağlı kaldı” şeklinde konuştu.
Yunanlar Rumların şubelerini alıyor
KIBRIS Rum Kesimi’ndeki banka krizinin domino etkisinden korkan Yunan Hükümeti, Rum Yönetimi’ne de destek olmak amacıyla üç Rum Bankası’nın (Cyprus Bank, Laiki Bank, Hellenic Bank) Yunanistan’daki şubelerinin Yunan bankaları tarafından satın alınmasını kararlaştırdı. Yunanistan’da 343 şubesi ve 5500 çalışanı olan üç Rum bankasındaki mevduat hesapları 13 milyar euro. Sözkonusu bankaların Yunanistan’da verdikleri krediler ise 21 milyar euro. Rum bankalarının şubelerinin Yunan Alpha ve Pireus bankaları tarafından satın alınması bekleniyor.
ABD’den Türkiye’yi kızdıracak teklif
G.Kıbrıs Maliye Bakanı Mihailis Sarris, Rusya temasları sırasında mali yardım karşılığında teklif ettiği doğal gaz yatakları önerisine Moskova ‘hayır’ deyince ortaya yeni oyuncu çıkmış. Rum televizyon kanalı ‘Sigma’, Sarris Moskova’da görüşmeler yaptığı sırada ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Sarris’i aradığını iddia etti. Rusya’nın “Tartışmalı doğal gaz yataklarına girerek Türkiye ile ihtilaf istemeyiz” yanıtına karşılık Kerry’nin, “Akdeniz doğal gaz yataklarının işletilmesini bize verirseniz Amerika G.Kıbrıs’ı kurtarır” teklifini yaptığı iddia edildi. Sigma’nın haberine göre Kerry, aynı telefon görüşmesinde ada karasularındaki doğal gaz yatakları yanı sıra G.Kıbrıs’ta bulunan tüm yabancı mevduatlardan yüzde 15 vergi alınması uygulamasının tekrar gündeme getirilmesini de talep ettiği söylendi. Ancak adadan gelen bu son haber doğru çıkarsa Türkiye ile ABD arasında büyük krizin patlak verebileceği belirtiliyor.