25 askerin şehit olduğu patlamaya neden olanın Alman menşeli savunma tipi el bombası olduğu ortaya çıktı. El bombalarının 1930’lu yıllarda imal edildiği belirtiliyor. Denetimler nedeniyle kışlada yoğun faaliyet olduğu anlatıldı.
Afyonkarahisar’da 25 askerin şehit olduğu patlamaya neden olan mühimmatın, Alman menşeili savunma tipi el bombası olduğu ortaya çıktı.
VATAN’ın edindiği bilgilere göre, 25 askerin şehit olduğu Afyonkarahisar’daki patlamaya neden olan mühimmatın Alman menşeli savunma tipi el bombası olduğu ortaya çıktı. El bombalarının 1930’lu yıllarda imal edildiği iddia ediliyor. Monoblok denilen bu eski tip bombalarda fünye ve gövde birbirine monte edilmiş, patlamaya hazır halde tutuluyor. Bu el bombası patlatıldıktan sonra 36 parçaya ayrılıyor ve şarapnelleri 36 metreye kadar dağılarak bu uzaklıktaki hedefleri de etkileyebiliyor. Bu bombanın uygun muhafaza edilmemesi durumunda hassas olması nedeniyle vücut ısısıyla bile patlayabileceği belirtiliyor. Bombaların seri numaralarındaki ‘HGR DM 41’ ibaresi, Almanya’da üretildiğini, ‘COMP-B’ patlayıcı maddenin adını, ‘LOS’ ibaresi ise bombaların NATO standardında üretildiğine işaret ediyor. Savunma tipi olan Alman menşeli bu el bombalarının bazı Ergenekon operasyonlarında da ele geçirildiği iddiaları basına yansımıştı.
Muhtar: Yoğun mesai vardı
Ataköy Mahallesi Muhtarı Muharrem Özdemir, depoda patlamadan önce denetleme yapılacağı için yoğun bir çalışma yapıldığını anlatttı. Özdemir, “Bizim kışla içerisinde su depolarımız var. Bu depolar güvenlik için orada ama köylüye ait. Komutanlar yaklaşık 1 hafta önce bana burada denetleme olacak, boya al bu depoları boyayacağız dediler. Ben de 20 kilogram boya alıp askerlere verdim. Denetleme yapılacağı için kışlada çok yoğun mesai vardı” ifadesini kullandı.
Şehit olan askerlerin fazla mesaiye kalarak sayım yaptığı depoda yılda 2 kez denetim yapıldığı öğrenildi. Depoda ocak ve mart aylarında Ege Ordu Komutanlığı tarafından denetim yapılıyor. Depo oldukça büyük olduğu için denetim hazırlıklarına 6 ay öncesinden başlandığı, bu nedenle haftada 3-4 kez gece mesaisine kalındığı öğrenildi. Susurluk’ta kapanan 44’üncü Mühimmat Depo Komutanlığı’ndan gönderilen bombaların sevkiyatının özellikle gece yapılmasına karar verildiği, monoblok gövde el bombalarının gündüz trafiğine girmesinin sakıncalı bulunduğu da ifade edildi.
Destici: Komutan uyarmış
Afyon’da bulunan BBP lideri Mustafa Destici de ilginç bir iddiayı dillendirdi. Destici, “Bizim anlamadığımız, cumartesi günü akşam buraya teslim olan 16 kısa dönem askerin pazartesi günü bu mühimmat deposuna sokulmasıdır. Patlamadan 10 dakika önce de komutan uyarmış, ’Konya’da böyle bir olay oldu, sakın yere düşürmeyin’ diye. Bu uyarıdan 10 dakika sonra hadise gerçekleşiyor” diye konuştu.
Felakete yanlış istifleme mi yol açtı?
Mete Yarar (Güvenlik Politikaları Uzmanı-Özel Kuvvetler’den Binbaşı emeklisi): “Fotoğraflara baktığımız zaman ortadaki el bombasının diğerlerinden iki farkı olduğunu görüyoruz. Birincisi ortadaki bomba taaruz tipi. Diğer ikisi ise savunma tipi. Ortadaki bombayı diğerlerinden ayıran bir başka özellikle ise fünye tertibatının takılı olması. Sağdaki ve soldaki bombalarda bu tertibat yok. Benim fotoğraflardan gördüğüm ve araziye yayılan mühimmat görüntülerinden anladığım kadarıyla ortadaki el bombasının kazaya sebep olduğu anlaşılıyor. Ortadaki bombanın fünyeyle birlikte sandığa konması önceki akşamki yaşanan faciaya sebep olabilir. Çünkü bombanın çapı genişleyeceği için kutu içinde nizami istifleme yapılamaz. Bu durumda sandık içindeki bombalar birbirine baskı yapar bu baskı ise bir tanesinin fünye tertibatının harekete geçmesine sebep olacak güçtedir. Fünye tertibatı harekete geçtikten sonra da 6 ile 9 saniye arasında patlama gerçekleşir. Yanlış istifleme yüzünden sandık içerisinde patlamanın meydana geldiği olasılığını arttıran başka bir durum da söz konusu. O da şu; açık bir ortamda bir el bombası patladığında yanındaki başka bir el bombasını tetiklemez. Ancak bu patlama sandık içinde olursa yüksek basınç yüzünden diğer bombaları da tetikler ve sandıktaki tüm bombalar infilak eder. Ortaya çıkan alev ve basınç gücü bir depoyu bu şekilde tümden havaya uçurur. Hatalar zinciri nereden başlıyorsa araştırılmalı. Şayet yükleme Susurluk’ta yapılmışsa o birlikte soruşturulmalı.”
‘Ya askeri kışlayı ya bizi taşısınlar’
Afyonkarahisar’da patlamanın zarar verdiği kışla yakınındaki yerleşim yerlerinde korku geçmiş değil. Hem depolarının bulunduğu askeri alanda hem de Ataköy’de bomba ve mühimmat toplanmaya devam ederken, bölge halkı afiş ve broşürlerle bilgilendirilerek el bombaları ve patlayıcılara dokunmamaları için uyarılıyor.
Olayın meydana geldiği çarşamba gecesi evlerini terk eden ve yakın çevredeki komşularında misafir olan vatandaşların evlerine geri dönüşü başladı.Patlamanın ağır hasara yol açtığı Ataköy ve Kışlacık köylerindeki evlerde AFAD yetkilileri tarafından hasar tespiti yapıldı. Ataköy Mahallesi Muhtarı Muharrem Özdemir, cephanelik karşısında yıllardır korku içinde yaşadıklarını belirterek, “9 yıldır burada muhtarlık yapıyorum. Ataköy’ün yaklaşık 6 bin nüfusu var. Burada yaklaşık 45 mühimmat deposu var ve birisi patladı. Bu mühimmat depolarının yapımında 83 yılında bizim köylüler çalıştı. Depolara 1.5 metre kalınlığında betonlar atıldı. Biz burada büyük riskle yaşıyoruz. Geçmişte çok defa buradan ya asker gitsin ya da biz gidelim diye başvuru yaptım. Ancak hep beni muhtar buna senin gücün yetmez diye geri çevirdiler. Burada mühimmat depolarıyla her gün korku içerisinde yaşıyoruz” dedi. Özdemir, eski isminin Deper olduğu köye Ataköy isminin Atatürk tarafından verildiğini belirterek, “Bizim köy buradaki kışladan önce var. Devlet bize yardımcı olsun ve ya bu kışla buradan kalksın ya da bizi başka yere taşısınlar” dedi.
100 bin mühimmat
Bu arada, polis ekipleri askeri mühimmat deposundaki patlamanın ardından dağıttığı el ilanları ile vatandaşları patlayıcı maddelere karşı uyardı. Ataköy ve Kışlacık köylerinde dağıtılan broşürlerde, tiplerine göre el bombası fotoğraflarına yer verildi. Broşürlerde, “Aşağıda fotoğrafları bulunan cisimlere benzer herhangi birşey gönrüğünüzde: Sakın dokunmayın! Kesinlikle hareket ettirmeyin! Hemen oradan uzaklaşın ve kimseyi yaklaştırmayın! Derhal 155 Polis İmdat Hattını arayarak karşılaştığınız cisim ile ilgili ihbarda bulunun!” denildi. Broşürlerin özellikle çocuklara dağıtılması ve bölgedeki birçok yere asılması dikkat çekti.
Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, patlamada 100 binin üzerinde mühimmatın çevreye yayıldığını söyledi.
Mühimmat bu depolardan gönderilmişti
AFYONKARAHİSAR’da Şehit Uzman Çavuş Mete Saraç Kışlası’nda patlayan mühimmat, Balıkesir’in Susurluk ilçesinde boşaltılan depodan gelmişti. Bu depolar, şehir içinde kaldığı gerekçesiyle boşaltıldı. Depoların yaklaşık 50 günde tahliye edildiği belirtildi. Tahliye işlemlerinin 20 Ağustos’ta tamamlandığı, gönderilen mühimmatın çarşamba akşamı sayımı sırasında patlama olduğu öne sürüldü. DHA