Açıklamada fon yöneticilerinin maaşları konusunda, "Yönetim Kurulu üyelerinin ve Genel Müdürü'nün ücret, huzur hakkı, vb. hakları Başbakanlık tarafından belirlenmektedir. Henüz Başbakanlık tarafından bu yönde bir karar alınmamıştır." ibaresi dikkat çekti.
Türkiye’nin en çok merak edilen kurumları arasında yer alan varlık fonu kendi sitesinde 20 soru yayınladı. Bu soru cevaplarda akıllardaki birçok soruya yanıt verildi. “Sıkça Sorulan Sorular” başlığında yer alan soru-cevaplara Fon'un neden kurulduğu sorusundan başlanıp, Fon yöneticilerinin maaşları, herhangi bir kredi kullanılıp kullanılmadığı, üyelere ev alınıp alınmadığı iddialarına açıklama getirildi. İşte, Varlık Fonu'nun öne çıkan soruları ve yanıtları:
Varlık Fonu'nun kurulma nedeni nedir?
Kamuya ait olan varlıkları daha etkin ve verimli bir şekilde yönetmek; mevcut kamu varlığına değer katarak gelecek nesiller için daha güçlü bir Türkiye hazırlamak amacıyla kurulmuş bir yapı olup, ülkemizin ekonomik istikrarının artırılması ve kalkınmasına katkı sağlamak amacıyla kurulmuştur.
Varlık Fonu'nun kaynağı ve yasal altyapısı nedir?
Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş., Başbakanlığa bağlı, profesyonel yönetim ilkelerine göre yönetilen, özel hukuk hükümlerine tabi bir Anonim Şirket yapısındadır.
Varlık Fonu'nun finanse edeceği büyük yatırımların hangileri olacağına nasıl karar verilecek? Her yatırım, tüm şeffaflığı ile kamuoyu ile paylaşılabilecek mi?
Yatırım yapılacak alanlar en kritik konuyu oluşturuyor. Bu konuda ekonomik prensiplere göre karar verilecek. Hem Türkiye'nin ihtiyaçlarına hem de stratejik plana uygun bir yatırım olması gerekiyor. Varlık fonunun yatırımları, denetim mekanizmaları ve şeffaflığı, uluslararası kurallar ışığında kamuoyu ile paylaşılacak.
Varlık fonunun denetim mekanizmaları neler? Sistem nasıl işleyecek?
Fonun faaliyetleri, uluslararası denetim, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ile Bakanlar Kurulu tarafından gözlemlenebilir olacak. 3 aşamalı denetim yapısı olacak; 1. Bağımsız denetim. 2. Başbakan'ın yönlendirmesiyle 3 denetim elamanının çalışması ve rapor hazırlaması 3. Bu iki rapor üzerinden hükümet Plan ve Bütçe Komisyonu'nun rapora nihai halini vermesi şeklinde olacak. Bu denetim modeli dünyadaki örnekleriyle aynı özellikleri taşıyor.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı varken, Türkiye Varlık Fonu'na gerek var mı?
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, bir kamu varlığının finansal piyasalarda en iyi değerle özel sektöre devredilmesine yoğunlaşırken, Türkiye Varlık Fonu, bir varlığın Türkiye için en yüksek değerine ulaşması için çalışıyor. Ana odağı varlığın satışı değil, en değerli hale getirilmesi ve bu varlıkların ülke ekonomisine en etkin şekilde katılmasını ve yönetilmesini sağlamaktır. Türkiye Varlık Fonu, ülkemizin ekonomik istikrarının arttırılması ve kalkınmasına katkı sağlamak, kamuya ait olan varlıkları daha etkin ve verimli bir şekilde yönetmek; mevcut kamu varlığına değer katarak gelecek nesiller için daha güçlü bir Türkiye hazırlamak amacıyla kurulmuş bir yapıdır.
Varlıklar sistemin dışına mı çıkarılıyor?
Türkiye Varlık Fonu, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı'na bağlı olarak çalışacaktır. Varlık Fonu'nun stratejisi, yatırım planları ve programları orta ve uzun vadeli olarak, Bakanlar Kurulu'nun onayına tabidir. Diğer ülke uygulamalarında da olduğu gibi, kamu varlıklarının ülke yatırım fonlarının bünyesine alınmasındaki en önemli amaç, kamu varlıkların etkin kullanım ve etkin yönetimin sağlanmasıdır. Türkiye Varlık Fonu, portföydeki şirketlerle diyalog halinde olacaktır. Ülkemizde büyümenin sürdürülebilirliği için tasarruf ve yatırımların artırılması zorunludur. Türkiye Varlık Fonu'nun ülkemizdeki büyük projelere sağlayacağı kaynaklar, hem bu projelerin hayata geçmesiyle istihdam oluşturulması, hem de finansman maliyetleri üzerindeki baskının azaltılması yoluyla ülkemizin büyüme ve kalkınması üzerinde olumlu etkiler yapacaktır.
Varlık Fonu Yönetim A.Ş.’ye devrolunan varlıklardan bu güne kadar hangileri satılmıştır; kime ve hangi bedele satılmıştır? Satılması planlanan varlıklar hangileridir?
Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. tarafından mevcut durumda herhangi bir varlığın satışına yönelik olarak alınmış bir karar bulunmamaktadır, varlık satışına yönelik herhangi bir planlama da bulunmamaktadır.
Herhangi bir varlık ipotek olarak verilmiş midir? Kredi alındı ise nerelerde harcanmıştır?
Türkiye Varlık Fonu tarafından, mevcut durumda, varlıkların satılması, teminat verilmesi, ipotek edilmesi ve rehin ve kefalet gösterilmesi yönünde alınmış herhangi bir karar bulunmamaktadır. Türkiye Varlık Fonu tarafından kurulduğu günden bu yana herhangi bir kredi kullanılmamıştır.
Bu alınan ve verilen krediler nerelere harcanmıştır?
Bu anlamda kredi alınmadığı için Türkiye Varlık Fonu tarafından kurulduğu günden bu yana herhangi bir harcaması da olmamıştır.
Varlık Fonu bünyesinde kurulan alt fonlar şu ana kadar döviz ve para piyasalarına herhangi bir müdahale yapmış mıdır?
Alt fonların şu ana kadar yapmış olduğu herhangi bir işlem ya da faaliyet bulunmamaktadır.
Kurulan alt fonların portföylerinde şu ana dek bulunan varlıkların dökümü nedir?
Alt fonların içeriğinde herhangi bir nakdi ve gayrinakdi varlık bulunmamaktadır.
Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş.’nin, Türkiye Varlık Fonu'nun, devredilmiş varlıkların ve kurulmuş alt fonların denetim usul ve esasları nasıl olacaktır?
Türkiye Varlık Fonu, 6741 sayılı Kanun 6. maddesi uyarınca denetlenecektir. Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. ve Türkiye Varlık Fonu ve tüm bağlı alt fonlarının tam hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkesi ve kurumsal yönetim prensipleri dahilinde yürütülecek olan tüm faaliyet ve operasyonları, 3 aşamalı denetim sürecine tabi olacaktır. Bunlar bağımsız mali denetim (denetim sektörünün önde gelen firmaları arasından seçilecektir), Başbakanlık denetimi (atanacak en az üç merkezi denetim elemanı tarafından bağımsız denetim standartları çerçevesinde), Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından yürütülecek parlamento (yasama) denetimidir.
Ayrıca, Türkiye Varlık Fonu Yönetim A.Ş. ve Türkiye Varlık Fonu'na devredilmiş varlık ve şirketlerin denetime Sayıştay’ın denetimlerine mevzuata göre Sayıştay ve veya BDDK ve veya SPK tarafından yapılmasına devam edilmektedir. Varlık Fonu bünyesindeki Çaykur’un, Milli Piyango’nun ve KİT’lerden yüzde 51'i devlet payını sağlayanların Sayıştay’ın denetimine tabi olduğu, bu kurumlarda Sayıştay’ın denetimlerinin bugün itibarıyla da devam ettiğini belirtilmiştir. Fon bünyesinde olup, Sayıştay denetimine tabi kurumlarda herhangi bir değişiklik yoktur. Devrolmuş ve devrolacak kurumlar açısından, Sayıştay denetimine tabi iseler, Sayıştay denetiminden çıkacak algısı doğru değildir. Çünkü bugün itibarıyla kanun çıkmadan önce denetim açısından nasıl bir sistematik varsa, aynen denetime devam edilmektedir. Fonun idari işlemleri dışında, Sayıştay denetimini etkileyen bir husus yoktur.
TVF Yönetim A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu Üyelerine ödenen huzur hakkı bedeli ne kadardır?
Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş.'nin esas sözleşmesinin Geçici Madde 1'e göre Yönetim Kurulu üyelerinin ve Genel Müdürü'nün ücret, huzur hakkı, vb. hakları Başbakanlık tarafından belirlenmektedir. Henüz Başbakanlık tarafından bu yönde bir karar alınmamıştır.
TVF Yönetim Kurulu Başkanı ve YK Üyeleri için satın alınmış veya kiralanmış bir konut var mıdır? Satın alma için ne kadarlık bir bedel ödenmiştir veya kirası ne kadardır? TVF Yönetim Kurulu Başkanı veya Üyeleri için araç satın alınmış mıdır?
TVF Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri için satın alınan ya da kiralanan herhangi bir konut yoktur. TVF Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri için satın alınan herhangi bir araç yoktur. Şirket faaliyetleri ve ihtiyaçları doğrultusunda piyasa rayiçlerinde motorlu taşıt araçları kiralamaları yapılmıştır.
Çaykur'la ilgili son durum nedir?
Yerel ve ulusal medyada yer alan Çaykur’un satıldığı, ipotek edildiği veya teminat verildiği’ ile ilgili iddiaların doğru olmadığı, Türkiye Varlık Fonu tarafından 22 Nisan 2017 tarihinde yerel ve ulusal medyaya yapılan açıklama ile de paylaşılmıştır.
Türkiye genelinde TVF’ye devredilen Hazine arazilerinin büyüklüğü nedir? Bunların ne kadarı satılmıştır; ipotek edilmiştir?
Gayrimenkullere ilişkin tüm bilgiler, Bakanlar Kurulu'nun 24.01.2017 tarih ve 2017/9756 sayılı kararında devredilen gayrimenkullerin listesinde yer almaktadır. Hazine arazilerinin ve gayrimenkullerin satışına ve/veya ipotek edilmesine ilişkin olarak mevcut durumda hiç bir karar alınmamıştır.
Fona aktarılan varlıklar üzerinde bu güne kadar ne gibi işlemler yapıldı, bu varlıklar ne şekilde kullanıldı?
Mevcut durumda TVF'ye devredilen tüm varlıklara ilişkin değerleme ve bağımsız denetim çalışmaları tamamlanma aşamasındadır. Potansiyel gelişim ve sinerji alanlarını tespit ettikten sonra tüm varlıklara ilişkin 5 yıllık değer yaratma programları oluşturulmuş olup, Bakanlar Kurulu onayı için Başbakanlık'a arz edilmiştir. Bu süreçte aynı anda yapılacak yeni yatırımlar belirlenecektir. Savunma Sanayi Destekleme Fonu'ndan TVF'ye 3 aylık süre için 1 milyar TL devredilmiştir. Vade ve yapısına uygun şekilde değerlendirilmiş olup, ana para ve tüm geliri ile Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na devredilmiştir.
Santiago İlkeleri, fonun birçok konuda açıklama yapmasını öngörüyor. Fon ne gibi bilgileri kamuyla paylaşacak ve hangi sıklıkta?
TVF olarak Santiago prensiplerini benimsemenin ötesinde, benimsediğimiz 5 temel yönetim ilkelerimizden biri “şeffaflık”. Kanunda yıllık faaliyet raporu, denetlenmiş mali tablolar gibi açıklama yükümlülüklerimiz mevcut. Bilgilendirme politikamız olacak. Paydaşlarımızla düzenli olarak bir araya geleceğiz. Ayrıca global ölçekte toplantılara da ev sahipliği yapmak istiyoruz.
Mart 2017'de “Russian Direct Investment Fund” (RDIF) ile imzalanan ve her bir tarafın 500 Mİlyon $ yatırım yapmasını öngören MoU ile ne gibi faydalar sağlanması amaçlanıyor? Nerelere yatırım yapılacak? Neden Rusya, başka fonlarla da işbirliği düşünülüyor mu?
Her iki ülke fonları 1 milyar dolar hacminde ortak bir fona imza attı. Başka ülkelerle de benzer görüşmelerimizi sürdürüyoruz, iyi niyet anlaşması imzalamayı planlıyoruz. RDIF kurulduğumuz ilk günden itibaren bize oldukça yoğun ilgi gösterdi ve kuracağımız bu ortak fon hem Türkiye hem de Rusya'da yapılacak yatırımlar için iyi bir platform olacak.
Yurtiçi ve yurtdışı yatırımcılarla görüşmeler ne aşamada, beklentileri neler?
Hem yurtiçi hem de yurtdışı yatırımcıların ilgisi oldukça yüksek. Yatırımcılar arasındaki genel kanı TVF'nin Türkiye'ye yatırım fırsatları anlamında önemli bir platform olabileceği ve geç kalınmış ancak iyi düşünülmüş bir yapı olduğu yönünde.
Kaynak: https://www.sozcu.com.tr/2017/ekonomi/varlik-fonu-nedir-neden-kuruldu-2015005/