Kanun teklifinin genel gerekçesine baktığımızda, 6728 sayılı Kanun olarak TBMM tarafından kabul edilen “yatırım ortamının iyileştirilmesi suretiyle, ülkemizin uluslararası yatırımlar açısından cazibe merkezi haline gelmesi ve sürdürülebilir kalkınmanın devamlılığı için girişimcilerin iş ve yatırım kararlarına daha sıhhatli odaklanmaları” amacıyla bu “vergi affı kanun teklifi”nin hazırlandığı anlaşılıyor. Kanun teklifi ile ulaşılmak istenen hedefler şöyle:
-
Özel sektörün kamu borç yükünün azaltılarak taksitle ödenmesine imkan sağlanması,
-
Devam eden uyuşmazlıkların sulh yolu ile sonlandırılması,
-
Devam eden vergi incelemelerinin uyuşmazlık yaratmadan çözülmesi,
-
Vergilemede öngörülebilirliği artırmak üzere geçmiş vergi risklerinden kaynaklanan olası risklerin ortadan kaldırılması,
- İşletme kayıtları ile gerçek durumun eşleştirilmesi veya uygun hale getirilmesi.
Kanun teklifi genel hatları ile “vergi aslı (gümrük dahil), vergi cezası (gümrük cezaları dahil), gecikme faizi, gecikme zammı, para cezaları, yurt içindeki makine – teçhizat, demirbaş ve emtia beyanı, yurtdışındaki bulunan varlık beyanı, matrah artırımı ile SGK borçlarını” kapsıyor.
Konu başlıkları itibarıyla kapsama giren alacak ve cezalar şunlar:
- Kesinleşmiş alacaklar (özetle vergi tutar olarak belli ve vadesinde ödenmemiş, dava açılması mümkün olmayan alacaklar)
- Devam eden incelemelere dayalı alacaklar (özetle vergi incelemesi bitmediğinden vergi tutar olarak belli olmayanlar)
- Kesinleşmemiş veya dava sürecin devam eden uyuşmazlıklardaki alacaklar (özetle vergi tutar olarak belli ve dava açılarak uyuşmazlık yaratılmış alacaklar)
- Temyiz aşamasındaki (vergi mahkemesinde karara bağlanmış) “kesinleşmemiş veya dava sürecin devam eden uyuşmazlıklardaki alacaklar (özetle dava temyiz aşamasında olup, kesinleşme olmayan uyuşmazlıklar)
- Vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları ile Gümrük idari para cezaları
Matrah artırımı; gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir/kurum stopaj için mümkün bulunmaktadır. Mükellefler matrah artırımından faydalandıkları takdirde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için “yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi" ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmayacaktır. İlgili yıllarda zarar beyan eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri aşağıdaki asgari matrah tutarları üzerinden beyanname vermek durumundadırlar. Buna ilave olarak, matrah artırımında bulundukları yıllara ait sonraki yıllara devreden zararlarının %50’si, 2016 ve izleyen yılların mali kârlarından indirim hakkını kaybedeceklerdir.
Artırılan matrahlar, %20 oranında vergilendirilir. /Süresinde ödenmiş olma vb şartlar sağlanırsa %15 oranından vergilenebilir.