ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Petrol Piyasası Kanun Değişikliği Tasarısı’nı değerlendirilmek üzere ilgili kamu kurumlarına gönderdi. Hürriyet’in ulaştığı taslaktaki radikal değişiklikler, sektörü şimdiden hareketlendirdi. Taslaktaki tartışılacak düzenlemelerden biri de akaryakıt istasyonları arasındaki mesafe sınırlandırılmasının kaldırılıyor olması. Buna göre, akaryakıt istasyonları arasında aynı yönde şehir içinde bir, şehirlerarasında 10 kilometre olan mesafe tahdidi (sınırlaması) kaldırılıyor. Sektör temsilcileri, mevcut koşullarda bile Türkiye’de akaryakıt istasyonu sayısının çok fazla ve bayi başına satışların çok az olduğunu vurguluyor.

2 KAMYONLUK SATIŞ

Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) Başkanı Ferruh Temel Zülfikar, “Biz kaldırılmasını bırakın, bu tahdidin artırılmasının taraftarıyız. Yıllardır her yerde görüşlerimizi aktardık. Geldiğimiz bu nokta çok vahim” yorumunu yaptı. Zülfikar, Türkiye’de 13 bine yakın istasyon bulunduğunu, ancak istasyonlardaki satış ortalamasının çok düşük kaldığını belirterek, şöyle konuştu: “Türkiye’de istasyon başına satış ortalaması çok düşük, günlük dört bin litre civarında. İngiltere’de aynı oran yaklaşık 13 bin litre. Ağrı, Bitlis gibi bazı illerde satış ortalaması günlük 600 litre yani iki tane kamyonun aldığı akaryakıta eşit.”

İHTİYAÇ NEREDEYSE

İngiltere’de satış ortalamasının neden daha yüksek olduğunu sorduğumuzda, ülkenin 25 yıla yakın sürede 30 bin civarında olan istasyon sayısını, 8 bin 750 adede düşürdüğünü anlatan Zülfikar, şöyle devam etti: “Avrupa’da market bile açarken, ‘Burada açmayın, şurada boşluk var, orada açın’ diyorlar. Bizim önerimiz EPDK bünyesinde bir fizibilite kuruluşu    oluşturulsun, istasyon açmak isteyen oraya başvursun, başvurulan bölgede bir istasyona ihtiyaç tespit edilirse açılsın, yoksa da açılmasın. Aynı yerde beş tane istasyon varsa, ‘Açamazsın’ desin. Boşluk olan bir noktaya yönlendirsin. Biz bir çap olarak incelendiğinde şehir içinde sınırlama iki kilometreye çıksın istiyorduk. Altyapısını hazırlamadan böyle bir kanun maddesi büyük ceza.”

Boş arazilere istasyon imarı 
 
TAHDİDİN kaldırılmasının arkasında Rekabet Kurulu’nun (RK) etkili belirtiliyor. Sektör yetkilileri, RK’nın böyle bir kısıtlamanın rekabeti engelleyeceği düşüncesinde olduğunu belirterek, “AB’de veya dünyada bu iş nasıl engelleniyor, onun örneklerine bakalım” diye konuştu. Benzin istasyonlarının, mahalli yönetimlerin de en büyük gelir kaynağı olarak görüldüğünü söyleyen yetkililer, “Akaryakıt imar izni alındığında, 1 liralık yer 5 liraya satılabiliyor. Belediyelerin de büyük baskısı var. Boş arazileri akaryakıt imar planına işletip, satmak gündeme gelecektir” dedi.

Petrol piyasası Bakanlığa bağlanıyor

ÖTE yandan düzenleme, petrol piyasasında lisanslandırma, piyasa, gözetimi, denetimi ve idari cezalandırma gibi konularda EPDK değil Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yetkili olmasını öngörüyor. Akaryakıt bayilerine lisanslarını Valilikler, dağıtım şirketi depolama gibi diğer lisansları ise Enerji Bakanlığı verecek. Mevzuata aykırı işlemlerde idari para cezaları da Bakanlık tarafından verilecek. Enerji Bakanlığı’nın kanun değişikliği ile bu konudaki yetkilerini Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne devretmesi bekleniyor.

Petroleum Fuarı hararetli geçecek 

KANUN değişikliği taslağının, 11–14 Nisan 2013 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenecek “Petroleum İstanbul Kongre ve Fuarı”nda tartışılması bekleniyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, EPDK ve Rekabet Kurumu Başkanları, dağıtım şirketlerinin genel müdürleri ile yüzlerce bayi, yeni yasal düzenlemeleri burada masaya yatıracak. Toplam büyüklüğü 125 milyar lirayı aşan, dünyanın ve Türkiye’nin en büyük şirketlerinin katılacağı fuarın, 50 binden fazla ziyaretçiyi ağırlaması bekleniyor.

‘Tabak çanak’ yeniden başlıyor

DİKKAT çeken diğer bir düzenleme ise EPDK tarafından fiyatta rekabet sağlamadığı için kaldırılan, istasyonlarda mal promosyonlarına yeniden izin verilecek olması. EPDK, istasyonlarda hediye, eşantiyon ve kampanya adları altında oyuncak, deterjan, ev eşyası, bilet gibi tüm mal promosyonlarının yapılmasını yasaklamıştı.