Uluslararası politikanın önemli saç ayaklarında biri "eksen" olarak tanımlanır.

Bu, en basit ifadeyle bir ülkenin olaylar karşısındaki duruşu, konumu, tavrı ya da tepkisi olarak ifade edilebilir.

Uluslararası ilişkilerde devletlerin dış politikaları farklı paradigmaların temel varsayımları dikkate alınarak analiz edilmektedir. Bir devletin dış politikası ya sistem düzeyinde ya devlet düzeyinde ya da birey düzeyinde analiz edilebilir. Sistem düzeyine yapılan analizlerde sistemin yapısı, ittifaklar, güç dağılımı, bloklar vs gibi unsurlar dikkate alınarak bir sistem tanımlaması yapılır ve buradan hareketle sistemin devletlerin politikalarına etkisi irdelenir. Realist, neorealist veya globalist paradigmalar sistem düzeyinde devletin dış politikasını analiz etmektedir.

Esas olan, olması gereken ülkelerin eksen belirlerken bir sistemlerinin olmasıdır.

Diğer yandan devlet düzeyinde dış politika analizi yapan teorik yaklaşımlar ise devletlerin kapasitelerinin, diğer devletlerin kapasitelerinin, çıkar tanımlamalarının, konulara yaklaşımlarının, yaşamsal çıkar tanımlamaları gibi unsurların devletlerin dış politikasını etkilediği varsaymaktadır.

Yani, eksen belirlerken ülkenizin jeopolitik konumu, ekonomik durumu, askeri gücü gibi unsurlar göz önünde bulundurulur..

Ona göre bir politik duruş sergilersiniz..

Birey düzeyinde kalarak devletlerin dış politikasını analiz eden teorik yaklaşımlar ise karar vericiler, bürokratik yapı, toplumsal yapı veya kamuoyu üzerinden hareket ederek devletlerin dış politikasında yaşanan değişimleri ve dış politikalarını analiz etmektedir.

Günümüzde gelişmekte olan toplumlarda ya da demokrasisini oturtamayan yapılarda esas olan birey düzeyinde kalarak politika belirlemektir.

Kişinin o anki ruh hali bile sizin o günkü ekseninizde sapma meydana getirebilir.

Bugün İsrail ile barış görüşmesi yapan Arap Ülkelerinin tavrını bir sistem veya devlet geleneği ile açıklayamayız..
Belki unutulmasın, hafızalarda kalsın diye teamülden öte yazılı kurallara dönüştürülen "kırmızı kitaplar" oluşturuldu.
Uzun süreli, ülke menfaatine dönük bir sistem yaratma, sistem üzerinden bir eksen belirleme uğraşı da diyebiliriz.
Uzun yıllar süre gelen ve belli bir noktada net olarak tanımlayabileceğimiz "eksen" durumumuz Akp iktidarının ilk on yılında çok fazla flulaşmamıştı.

Sonraki yıllar ve özellikle son yıllar bu anlamda ülke adına ciddi bir bilinmezlik, belirsizlik oluşturdu.

"Tek adam" adam, tek akıl diyebileceğimiz bireyciliğin ön plana çıktığı politika belirleme süreçleri her ülke için olduğu gibi bizim ülkemiz için de handikaplar ortaya çıkardı.

Mursi ile olan samimiyetinize göre Mısır ile, Şeyh El Sani ile olan ticaretinize göre  Katar ile Filistin hassasiyetinizin iç politikadaki yansımalarına göre İsrail ile, petrol-Tanker bileşenine göre Barzani ile, Abd'ye rest yapıp Rusya ile Osmanlıcılık oynayarak İslam Birliği ile Aklınız Ortadoğu'da iken AB ile ilişki kurmak, geliştirmek bir eksen belirlemek değil politik bir belirsizlik, sistemsizlik yani karmaşa yaşamak demektir.

Gelişmiş ülkeler köklü politika değişikliklerini yüz yılda bir yaşar ve bu çok ciddi analitik aklın ürünü olur.

Herhangi bir konuda masaya oturduğunuzda bir de etrafınızda olanların konuyla ilgisine bakmalısınız.

Karar verici kişi olmak en iyi kararı verecek kişi olmak değildir.

Bugün ülkenin "ortak akla ihtiyacı var" derken esasen ehil akla, alanında uzman kişilerin aklına yani "akıl çerçevesinde oluşacak bir sisteme" ihtiyacı var demek istiyoruz.

Günü kurtarmak veya gücü dengelemek, güçsüz yanları telafi etmek için yürütülen siyaset savrulmadan öte bir anlam ifade etmez.

Yanlışlıkla(!) en güvendiğiniz dostunuz Askerlerinizi ŞEHİT eder ve bunun neden olduğunu anlamak için sizi ayağına çağırır.

Siz hala devletlerin ilişkilerinin Dostluk üzerine değil menfaat üzerine şekillendiğini anlamazsınız.

"Gün ola harman ola" diye şekillenen politikanız bir gece Akdeniz'in mavi sularında yok olur ve bazı gerçeklere uyanırsınız.

Geç de olsa, "sonraki seçimi değil sonraki nesili" düşünmeniz gerektiğini birileri size fısıldar.

Devlet üzerinden, sistem içerikli bir eksen, uzun vadede ülkenizin hem menfaatine hem de söz sahibi olmasına temel oluşturacaktır.

Umuyoruz ki günübirlik politikalardan ,polemiklerden siyaset kurtulur..

Asli görevini hatırlar, kendi dünyasına göre ülkeye istikbal tayin etmez.

Duygular doğruların önüne geçmez.